مریم گودرزی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه تهران کرج
احمد عاشوری - دبیر تخصصی
حمیدرضا صراف معیری - دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، گروه گیاهپزشکی
کلوس زبیتز - موسسه گیاهپزشکی،دانشگاه هوهنهایم، اشتوتگارت، آلمان

تامین منابع غذایی کمکی می تواند باعث افزایش طول عمر و باروری دشمنان طبیعی گردد. کاشت گیاهان پوششی گل دار در کنار محصول اصلی یکی از روش های تامین منابع غذایی کمکی مانند شهد و گرده برای دشمنان طبیعی است. در این پژوهش اثر گیاه پوششی گل دار گل عسل (Alyssum maritimum) بر کارایی زنبور Trichogramma cacoeciae در آزمایشگاه، گلخانه و باغ سیب بررسی شد. طول عمر و باروری زنبور T. cacoeciaدر حضور گل گیاه گل عسل در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت (به ترتیب 055/0±6/9 و 371/0 ± 3/3 روز؛ 547/0 ± 7/ 50 و89/3 ± 28 تخم سیاه شده). حضور گیاه کامل گل عسل در قفس، طول عمر (166/0 ± 5/12 روز) و میزان پارازیتیسم (415/1 ± 8/377 تخم سیاه شده) زنبور در تخم های تله در گلخانه را نیز افزایش داد. پارازیتیسم زنبور T. cacoeciaدر حضور گیاه گل عسل در باغ سیب، پنج روز و در تیمار شاهد تنها در روز اول پس از رهاسازی ثبت شد. همچنین میزان پارازیتیسم زنبور در حضور گیاه گل عسل (5/16 %) به طور معنی داری بیشتر از میزان پارازیتیسم آن در غیاب آن (23/6 % در تیمار شاهد) بود. این آزمایش ها نشان داد شهد گیاه گل عسل به لحاظ کیفی برای زنبور پارازیتویید T. cacoeciae مناسب است و این زنبور توانایی استفاده از شهد گل عسل را دارد. بنظر می رسد، کاشت گیاه گل عسل در اکوسیستم های باغی با تامین منابع انرژی –شهد و گرده– می تواند کارایی عامل بیولوژیک را افزایش و در نتیجه احتمال موفقیت روش های کنترل بیولوژیک را ارتقا دهد.

ککنترل بیولوژیک حفاظتی, گیاه پوششی, شهد, پارازیتیسم, طول عمر