پوریا کیانوش - دانشجوی دکتری تخصصی مهندسی معدن- اکتشاف، گروه مهندسی نفت و معدن، دانشکده تحصیلات تکمیلی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
قدرت اله محمدی - استادیار
سید علی اکبر حسینی - استادیار،گروه مهندسی نفت و معدن، دانشکده تحصیلات تکمیلی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
ناصر کشاورز فرج خواه - مدیر گروه پژوهش ژئوفیزیک، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
پیمان افضل - دانشیار، گروه مهندسی نفت و معدن، دانشکده تحصیلات تکمیلی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

در مناطق دارای فشار زیاد، اغلب بین فشار منافذ و فشار شکست مخزن اختلاف کمی وجود دارد. برای کنترل حفاری، وزن گل حفاری باید در این بازه قرار بگیرد. اگر فشار ناشی از گل حفاری کمتر از فشار شاره سازند باشد، شاره از سازند به چاه نفوذ پیدا می کند و این مسئله باعث فوران و از دست رفتن چاه می شود. از سوی دیگر اگر فشار گل حفاری بیشتر از فشار سازند باشد، سبب می شود تا دیواره سازند دچار شگستگی شود و گل حفاری از دست برود . بنابراین آگاهی از مقدار فشار منفذی باعث می شود تا با طراحی صحیح وزن گل حفاری و سیمان پشت جداری بتوان فشار های غیر عادی خطرآفرین را کنترل کرد . روش های اصلی این مطالعه تخمین فشار منفذی با استفاده از داده های لرزه نگاری و همچنین روش های ایتون و باورز و مقایسه دقت و کارایی آن هاست . در روش های لرزه ای تخمین فشار منفذی با تبدیل سرعت لرزه ای به فشار منفذ و نهایتا مقایسه با فشار بدست آمده حین برنامه آزمایش چاه بدست می آید و نتایج از مدل های زمین آماری یا هوشمند مانند شبکه عصبی مصنوعی تعیین می شود داده های سرعت و چگالی موجود در محل چاه ها با استفاده از روش شبیه سازی کوکریجینگ ، در فواصل بین چاه ها پراکنده می شود سپس با استفاده از رابطه بین سرعت و تنش موثر، مکعب تنش موثر و رابطه بین چگالی و فشار روباره، مکعب فشار روباره تولید می شود. در نتیجه فشار منفذی سازند با توجه به رابطه ترزاقی تخمین زده می شود

عملیات حفاری اکتشافی، داده های لرزه نگاری ، فشارهای سازندی، وارون سازی لرزه ای، مکعب چگالی و فشار روباره