ماندانا یوسفی - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
سیمون آیوازیان - استاد تمام، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران،ایران
ایمان رئیسی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
جمال الدین سهیلی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

هدف از این پژوهش بررسی مصرف گرایی در معماری با تاکید بر مبانی نشانه شناسی معماری عامه پسند می باشد. معماری عامه پسند نوعی از معماری می باشد که بسیار مورد پذیرش مردم و مورد انتقاد معماران است که در دهه ی اخیر به شدت رواج پیدا کرده است. پرسش های این پژوهش به دنبال بررسی دلایل گرایش مردم به نماهای معماری عامه پسند و بررسی دلایل رواج مصرف گرایی در معماری می باشد. روش پژوهش توصیفی و تحلیلی، نشانه شناسی، پیمایش و دلفی می باشد. نمونه های آماری این پژوهش از شهر قزوین انتخاب شده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد در نماهای معماری عامه پسند شاهد پدیده فرهنگ پذیری هستیم، یعنی استفاده از نشانه هایی که خارج از مدار زمانی و مکانی نظام فرهنگیشان قرار دارند. در نماهای معماری عامه پسند نشانه هایی از معماری کلاسیک بازنمایی شده اند. این بازنمایی ها وانموده یا نسخه هایی بدون اصل هستند که در آن نشانه ها از معنا خالی می شوند. این نماها نشانه تمایز و تشخیص فرد از دیگر گروه های اجتماعی می شود. طبقه مرفه برای متمایز کردن خود از دیگران و طبیعی جلوه دادن منزلت بالا از نشانه های بازنمایی شده از معماری کلاسیک استفاده می کند تا پسند خود را منطبق با نوعی معماری با اعتبار معرفی کنند. طبقات پایین تر برای کاهش فاصله با طبقات بالا سعی در تقلید این نوع معماری دارند. لذا این نوع معماری در جامعه رواج می یابد و تبدیل به کالایی مصرفی می گردد. مهمترین عواملی که سبب گرایش مردم به نماهای معماری عامه پسند می شوند شامل خوانش تاریخ به صورت گزینشی، دارای موتیف های آشنا، پرزرق و برق ، باشکوه و مجلل و یادآور و اشاره گر بودن است.

معماری, عامه پسند, پست مدرنیسم, نشانه شناسی, جامعه مصرفی