سیدمحمد خلیلی - مربی، گروه مهندس صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه خیام، مشهد، ایران
میثم عمرانی - عضو هیئت علمی گروه مدیریت موسسه آموزش عالی تابران مشهد
احمد توکلی - دانشیار گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد

بهینه سازی سطح موجودی و فروش کالا از مهمترین عوامل اثرگذار بر افزایش سودآوری شرکتهای تولیدی میباشد اما تعیین میزان مطلوب موجودی و فروش مستلزم شناسایی و بررسی عوامل اثرگذار بر آنها در سطوح عملیاتی و کلان میباشد. استفاده از نسبتهای مالی یک شرکت و مقایسه آن با دیگر شرکتها در هر صنعت میتواند وضعیت هر شرکت را در مقایسه با رقبا در سطح کلان نشان دهد. بر این اساس در این مقاله پس از تعیین 10 آرمان و 16 محدودیت، جهت تعیین سطح مطلوب موجودی کالا و فروش، مدل ریاضی برنامه ریزی آرمانی ارائه گردیده است. در ادامه پس از تعیین شرکت رینگ سازی مشهد به عنوان مطالعه موردی، اطلاعات مالی شرکت در هفت سال گذشته و اطلاعات مالی 23 شرکت صنعت قطعات یدکی و جانبی وسایل نقلیه موتوری در 3 سال گذشته استخراج گردیده است. سپس از طریق تحلیل خوشه ای مقرر گردید فقط تعداد 20 شرکت در این صنعت به عنوان شرکتهای مشابه با مورد مطالعه انتخاب و کلیه پارامترها و مقادیر آرمانها بر اساس آنها استخراج گردد. مدل ارائه شده پس از پیاده سازی، ضمن پوشش تقریبی تمامی آرمانها سطح مطلوب موجودی کالا و فروش را برای سال آینده پیشنهاد مینماید.

موجودی کالا، سطح فروش، برنامه ریزی آرمانی، تحلیلی خوشه ای