زهره رهنمابرگرد - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه مهندسی بهداشت محیط و حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
سید علی سجادی - دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، خراسان رضوی، ایران
حوریه نداف - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه مهندسی بهداشت محیط و حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد ، گناباد ، ایران.
مهناز خرقانی - دانشجوی مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی گناباد گناباد ایران

زمینه و هدف: صرف نظر از اثرات مثبت اقتصادی، تاثیرات نامطلوب محیط زیستی معادن، ارزیابی اثرات زیست محیطی را ضروری می­سازد، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات زیست ­محیطی معادن سنگ گرانیت و مرمریت در استان خراسان رضوی انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، اثرات زیست محیطی معدن سنگ گرانیت ده غیبی و معدن سنگ سرخ سنگ چاه فالیز (مرمریت) در سال 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بازدیدهای میدانی، اطلاعات از طریق چک لیست گردآوری و تجزیه و تحلیل داده­ها از طریق ماتریس RIAMو لئوپولد ایرانی انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل اطلاعات معادن از طریق ماتریس لئوپولد، میانگین رده بندی کلی در تمام محیط­ها شامل فرهنگی، اقتصادی- اجتماعی، بیولوژیکی و فیزیکی 1/46- بود که بیانگر پیامدهای منفی ضعیف است. همچنین مخرب ترین پیامدها مربوط به محیط بیولوژیکی بود. بر اساس نتایج ماتریس RIAM، بیشترین تاثیرات منفی معدن کاری بر روی محیط فیزیکی- شیمیایی بود. نتیجه گیری: فعالیت­های بهره برداری از سنگ گرانیت ده غیبی و سنگ سرخ سنگ چاه فالیز (مرمریت) با توجه به ماتریس RIAM در مجموع دارای اثرات منفی متوسط تا اندک بر روی محیط فیزیکی- شیمیایی و با توجه به ماتریس لئوپولد، دارای اثرات منفی اندک بر محیط­های بیولوژیکی و فیزیکی- شیمیایی می­باشد. با اعمال ملاحظات زیست محیطی ادامه بهره برداری از معدن سنگ خراسان رضوی می­توان علاوه بر تحقق اهداف توسعه ملی، اشتغال زایی و ایجاد تاسیسات زیربنایی را نیز دنبال کرد.

ارزیابی اثرات زیست محیطی, معدن سنگ, ماتریس رایم, ماتریس لئوپولد