ستار مهدوری - استادیار، گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی همدان، همدان، ایران
امیر فضلی - کارشناسی مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی همدان، همدان، ایران

بخش قابل توجهی از ذخایر شن و ماسه در ایران از ر سوبات آبرفتی جوان موجود در بستر یا سواحل رودخانه ها و دشت های سیلابی تامین می شود. با توجه به اینکه مصرف شن و ماسه در صنایع مختلف به ویژه در تهیه بتن و ساختمان سازی روزبه روز در حال افزایش است، برداشت های غیراصولی شن و ماسه از رودخانه ها سبب تغییر در اکوسیستم و ریخت شناسی رودخانه و حتی تهدید سازه های هیدرولیکی اطراف آنها شده است. ذخایر شن و ماسه همچون سایر مواد معدنی تجدیدناپذیر است و نیازمند داشتن الگویی منسجم در مرحله طراحی معدن و برنامه ریزی تولید می باشد. علاوه بر این حفظ شرایط طبیعی رودخانه و رعایت اصول توسعه پایدار رودخانه و جوامع محلی وابسته به رودخانه از دیدگاه معدن کاری سبز و حفظ محیط زیست ضروری ا ست. بر این ا ساس در این تحقیق سعی شده است با پیشنهاد دو سناریوی مختلف، برنامه ریزی تولید در معدن شن و ماسه درخ شان را به گونه ای انجام داد که علاوه بر بی شینه کردن ارزش خالص فعلی، حریم و ساختار رودخانه و نیز شرایط طبیعی آن حفظ شود. نتایج حاصل نشان میدهد که استفاده از تابع هدف حداقل مسافت حمل در کنار حفظ شرایط طبیعی رودخانه وتوجه به اصول توسعه پایدار می تواند الگوی مناسبی برای برنامه ریزی تولید معادن شن و ماسه رودخانه ای باشد.

برنامه ریزی تولید، معدن شن و ماسه رودخانه ای، محیط زیست، توسعه پایدار، معدن درخشان