محمدحسن قانع - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران جنوب
حسین آل کجباف - دانشیار گروه حقوق، دانشگاه پیام نور تهران جنوب

بحرانهای اخیر جامعه جهانی نشان دهنده افزایش جنایاتی است که وجدان بشریت را جریحه دار می سازند. در این شرایط اهمیت دکترین مسوولیت حمایت بیشتر نمایان میشود. این نوشتار تحلیلی نظام مند است مبنی بر اینکه چگونه مفهوم مسوولیت حمایت میتواند به یک دکترین حقوق بین الملل تبدیل شود, کاری که شامل تجزیه و تحلیل نظری با استفاده از منابع کتابخانه ای میباشد. در اینجا سوال اصلی این است که پایه های اساسی دکترین مسوولیت حمایت و زیر شاخه های تشکیل دهنده آن، چگونه میتواند در جلوگیری از نسل کشی و همچنین در کاهش نقض جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت نقش مثبتی ایفا کند اعمال دکترین مسوولیت حمایت میتواند در ایجاد و حفظ صلح و امنیت بین المللی نقش بسزایی را ایفا کند. براساس نتایج این تحقیق, اگر حاکمیت ملی بطور آشکار نتواند از مردمش حمایت کند, به شرطی که راه های مسالمت آمیز مناسب وجود نداشته باشد دکترین مسوولیت حمایت با تاکید براصل حاکمیت دولتها و رعایت اصل تمامیت ارضی و با مجوز سازمان ملل و عدم مداخله در امور داخلی کشورها، شرایط بکارگیری قوای نظامی توسط یک یا چند دولت خارجی را در مورد دولت دیگر فراهم میسازد. مسوولیت حمایت میتواند نه تنها رفتار دولتها نسبت به شهروندان خود را تغییر دهد بلکه مسوولیتی در برابر فجایع انسانی دیگر دولتها نیز ایجاد کند و نیز در جلوگیری از نسل کشی و پاکسازی قومی و در کاهش نقض جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت نقش مثبتی داشته باشد و اصلی است که میتواند به منظور اصلاح و تقویت نظام کنونی جامعه بین المللی قابل اعمال باشد.

مسوولیت حمایت، حاکمیت, مداخله بشردوستانه و حقوق بشر.