مهدیس طایفه هاشمی - دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
اشرف سادات موسوی - دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

از زمان انعقاد موافقت نامه ی پاریس، دادخواهی آب و هوایی به پدیده ای جهانی بدل شده است؛ به گونهای که دادگاه ها به بازیگران نوین و مهم حکمرانی چند سطحی تغییرات آب و هوا تبدیل شده اند. پرونده های دادخواهی آب و هوایی از جمله پرونده های رو به رشد در عرصه ی حقوق محیط زیست میباشند، به طوری که تاکنون در بیست و هشت کشور جهان مطرح ) و شمار آنها در کشورهای مختلف در حال فزونی است. مطالعه و تحلیل نقش این پرونده ها بدان Setzer, 2019شدهاند ( موثری برای تاثیرگذاری بر رفتار و عملکرد دولتها و شرکتهای آلاینده ی جهت حائز اهمیت است که میتوانند به عنوان ابزار آب و هوا و به طور کلی حکمرانی آب و هوایی به کار گرفته شوند. موضوع مورد مطالعه ی مقاله ی حاضر، بررسی و تحلیل نقش پرونده های استراتژیک آب و هوایی میباشد یعنی پرونده هایی که به گونهای طراحی شده اند که با اعمال فشار بر دولتها، آنها را به این سمت سوق دهند که قوانین موجود در رابطه با انتشار گازهای آلاینده را سخت گیرانه تر نمایند و یا قوانین موجود خود را به نحو موثرتری به اجرا درآورند. مقاله ی حاضر با ارزیابی رویه ی قضایی موجود در محاکم کشورهای مختلف به دنبال پاسخ به این پرسش کلیدی است که چگونه پرونده های آب و هوایی میتوانند در تلاش جامعه ی بین المللی برای رویارویی با پدیده ی تغییرات آب و هوایی موثر واقع شوند و همچنین بر رفتار دولتها و نهادهای خصوصی در این زمینه اثر بگذارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی نقش مستقیم و غیر مستقیم پرونده های آب و هوایی در شکل دهی به حکمرانی جهانی آب و هوایی و اثرگذاری بر عملکرد نهادهای عمومی و خصوصی در این رابطه است، به منظور دستیابی به این هدف، میزان، مکانیسم و چگونگی این تاثیرات در این مقاله مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.

دادخواهی آب و هوایی، رویه ی قضایی، حکمرانی جهانی آب و هوایی، حقوق بین الملل محیط زیست، تثبیت و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای