قادر بایزیدی

امروزه، در پرتو مطالعات میان رشته ای، می توان به تفسیر نوینی از آثار ادبی دست یافت و از آنها لذتی مضاعف برد. این جستار، با استفاده از چنین رویکردی، و با بهره گیری از نظریه فلسفی حرکت جوهری ملاصدرا، برخی از ابیات مشهور مثنوی معنوی را بازخوانی کرده ا ست.نظریه حرکت جوهری می گوید: عالم ذاتا وجودی سیال و شناور دارد که شیءپویا، دمادم هویت جدید می یابد، ولی این هویت های نوین به علت اتصال و پیو ستگی وجودی، یک هویت شخصی واحد را تشکیل می دهند؛ یعنی در عین عوض شدن متحرک، باز همان متحرک را داریم. در بخش مقدمه به اهمیت ک تاب مثنوی و همچنین تعریف مختصری از حرکت جوهری پرداخته شده است، سپس ابیاتی از مثنوی که با این نظریه منطبق ا ست در خلال متن آورده شده ا ست. این مقاله، با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی نوشته شده است. ابتدا حرکت و نظریه حرکت جوهری تشریح شده و بعد از آن نمونه هایی از کتاب مثنوی که اشاره به این نوع حرکت دارند، بازخوانی شده اند.

حرکت جوهری، مثنوی معنوی، مولوی، فلسفه، ملاصدرا، صیرورت