اردشیر زمانی - استاد مدعو دانشگاه تهران
محمدحسین رحمتی - استاد دانشکده مدیریت پردیس فارابی دانشگاه تهران
حسام زندحسامی - استادیار/ دانشگاه آزاد اسلامی
حمیدرضا یزدانی - استادیار/دانشگاه تهران

بعد از برجام توسعه همکاری میان شرکت های دانش بنیان ایرانی و اروپایی مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفت. یکی از کشورهایی که استقبال مناسبی در این همکاری ها داشت کشور آلمان بود. اما عوامل انگیزاننده و یازدارنده متعددی بر توسعه این همکاری ها اثرگذار هستند. هدف این پژوهش تحلیل همین عوامل بر توسعه همکاری های راهبردی بین المللی شرکت های زیست فناور ایرانی و آلمانی است. از آنجایی که شرکت های زیست فناور مورد مطالعه قرار گرفتند، راهبرد این پژوهش مطالعه چند موردی انتخاب گردید و از نظر رویکرد، رویکرد این پژوهش بنیادی-کاربردی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه بود و پژوهشگر اقدام به مصاحبه با 19 نفر از خبرگان صنعت زیست فناوری مقیم ایران و آلمان نموده است و از این حیث این پژوهش یک پژوهش فرا مرزی محسوب می شود. نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی نشان داد که براساس فراوانی نظر مصاحبه شوندگان تحریم های بین المللی اثرگذارترین عامل بازدارنده در بعد بین المللی و عامل تعدد نهادهای اثرگذارترین عامل بازدارنده در بعد داخلی هستند. همچنین عامل توسعه بازار و عامل توسعه و بهبود فناوری اثرگذارترین عوامل انگیزاننده هستند. استفاده از حساب ها و سازوکارهای مالی ویژه برای رفع مشکل ارزی، مشخص کردن یک نهاد متولی در امور بین الملل شرکت های زیست فناور و ایجاد اتحادیه ای به منظور یکپارچه کردن توان شرکت های زیست فناور پیش از مواجه با بازارهای بین المللی از جمله پیشنهادهایی است که بر اساس یافته های پژوهش می-تواند به سیاست گذاران این حوزه یاری رساند.

همکاری راهبردی, زیست فناوری, مطالعه موردی, آلمان, دانش بنیان