یونس جبارزاده - استادیار گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
حسین ریحانی یامچی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
نادر غفاری نسب - استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

با افزایش جمعیت و رشد گسترده مصرف در سرتاسر جهان، شبکه های زنجیره تامین به شبکه های بسیار بزرگی تغییر کرده اند و اجزای مربوط به این شبکه های عظیم سبب ایجاد مشکلات جدی زیست محیطی شده اند. مدیریت زنجیره تامین پایدار در زمره مفاهیم نوظهور در عرصه تولید و عملیات است. شرکت ها باید با بکارگیری زنجیره تامین پایدار نسبت به بهبود عملکرد زیست محیطی و اجتماعی در کنار عملکرد اقتصادی اهتمام ورزند. مکانیزم های مختلفی نیاز است تا ضایعات را کاهش دهد یا بتواند از اقلام فاسد شده بهره برداری کند. در این میان توجه به لجستیک معکوس و زنجیره تامین حلقه بسته می تواند کمک کننده باشد. این موضوع در زنجیره تامین محصولات کشاورزی کمتر مطرح شده است. مقاله حاضر، یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح چندهدفه و چند دوره ای برای بهینه سازی یک شبکه لجستیک یکپارچه مستقیم و معکوس میوه سیب، شامل سه سطح (باغ ها، مراکز توزیع و مناطق مشتریان داخلی و خارجی) در جریان مستقیم و دو سطح (مراکز کمپوستینگ و بازار کمپوست) در جریان معکوس، توسعه می دهد و حل می کند. به طوری که تمام جنبه های انتشار کربن دی اکسید در کل شبکه زنجیره تامین پیشنهادی را در نظر می گیرد و یک تعادل منصفانه و معقول بین اهداف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی برقرار می نماید.   

لجستیک معکوس, زنجیره تامین حلقه بسته, محصولات کشاورزی, بهینه سازی چندهدفه