میثم مدرسی - استادیار گروه آموزشی مدیریت کارآفرینی، دانشکده اقتصاد،مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان
سمیرا افراسیابی - کارشناس ارشد مدیریت کشاورزی، دانشگاه تبریز
هوشمند باقری قره بلاغ - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان
فاطمه خانی - رشته اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

افزایش تولید و صادرات محصول گوجه ­فرنگی که ایران در تولید آن دارای مزیت نسبی است می­تواند دستیابی به درآمدهای ارزشی بیشتر را امکان­پذیر سازد. علاوه براین؛ توسعه بالقوه صادرات این محصول، به منظور صادرات محصولات غیر­نفتی، اهمیت بسیاری دارد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی و اولویت­بندی بازارهای هدف صادراتی گوجه فرنگی ایران است، همچنین در این پژوهش از روش تاکسونومی عددی برای انتخاب بازارهای هدف صادراتی بالقوه استفاده شده است.­ داده­های مورد استفاده مربوط به مقطع 2001 الی 2017 می­باشد. در این مطالعه از پنج ضریب نوسان رتبه، ضریب نزدیکی، ضریب میانگین رتبه، ضریب میانگین سهم و ضریب نوسان سهم استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به تعیین اولویت­های صورت گرفته، کشور عراق در اولویت اول کشور هدف صادراتی گوجه فرنگی قرار دارد و پس از آن کشور افغانستان رتبه دوم و روسیه رتبه سوم را به خود اختصاص داده است. کشورهای حوزه خلیج فارس به ترتیب رتبه شامل امارات متحده عربی، عمان، بحرین، کویت، عربستان سعودی و قطر رتبه آخر را به خود اختصاص داده­اند. به استثناء کشور امارات متحده عربی مابقی کشورهای حوزه خلیج فارس در رتبه­های آخر قرار دارند. به این ترتیب با توجه به وضعیت صادرات فعلی گوجه فرنگی به کشورهای مختلف، تفاوت قابل ملاحظه­ای بین بازارهای بالقوه و بالفعل وجود دارد. پیشنهاد مشخص این تحقیق اتخاذ سیاست­های مناسب قیمتی و تولیدی جهت توسعه صادرات و شناخت بازار­های هدف صادراتی می­باشد.

بازارهای هدف, صادرات, گوجه فرنگی, تحلیل تاکسونومی عددی