افروز پاکروان

تاکید اسلام بر نماز و برپا داشتن آن در جامعه، بیش از همه به فرهنگسازی نماز و مبدل کردن آن به فرهنگ جامعه اشاره دارد، شواهد قرآنی و روایی حاکی از این است که نماز نه تنها یک عبادت شخصی بلکه یک امر فرهنگی و اجتماعی است. تبدیل شدن یک آموزه به فرهنگ جامعه نیازمند فرهنگ سازی یا فرهنگی شدن است، فرهنگ سازی به فرایندی از تعلیم و تربیت اجتماعی اشاره دارد که بر اثر آن محتوی تربیت به صورت عمیق در افراد درونی شده و سبب همنوایی و همرنگی خودآگاه در جامعه شود. مقوله فرهنگ سازی یا فرهنگی شدن ، نشانگر تعلق ارزشی عمیق به باورهایی است که به عنوان عناصر فرهنگی معرفی می شود، بنا بر تلقی جامعه شناسان یک آموزه یا سنت هنگامی به فرهنگ جامعه تبدیل می شود که ابعاد ارزشی، اعتقادی، هنجاری و رفتاری به صورت هماهنگ به هم پیوند بخورد و در قالب رفتار اجتماعی بروز و ظهور یابد، بنابراین، وقتی از فرهنگسازی نماز سخن به میان می آید، تحکیم زیربناهای اعتقادی و ارزشی، هماهنگی هنجاری در سطح اجتماع و مواجهه واقع بینانه و آسیب شناسانه نیز مدنظر قرار می گیرد. لازمه تبدیل شدن نماز به فرهنگ جامعه این است که به زمینه های شناختی و گرایشی آن توجه شود و بسترهای اجتماعی آن به خوبی مورد کندوکاو قرار بگیرد و اگر چنانچه موانعی در هر یک از این ابعاد وجود دارد، به صورت علمی و با استفاده از روش هایی که با مشاهدات میدانی تثبیت و در منابع دینی تائید شده است، برطرف شود که در این تحقیق به هر کدام از این مباحث پرداخته شده است.

نماز، فرهنگ، اجتماع، آثار