CIVILICA We Respect the Science
(ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور / شماره مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۸۹۷۱)

مطالعه و مدل سازی پدیده یوتریفیکاسیون در مخازن سدها با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی(مطالعه موردی: مخزن سد دز)

عنوان مقاله: مطالعه و مدل سازی پدیده یوتریفیکاسیون در مخازن سدها با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی(مطالعه موردی: مخزن سد دز)
شناسه ملی مقاله: R-1047509
منتشر شده در سازمان آب و برق خوزستان در سال 1392
مشخصات نویسندگان مقاله:

سیداحمد میرباقری
امیرحسام حسنی
مژگان قربانی

خلاصه مقاله:

مخازن سدها و دریاچه ها با خطریوتریفیکاسیون در سرتاسر جهان مواجه هستند سد مخزنی دز در استان خوزستان و بر روی شاخه اصلی رودخانه دز در 25 کیلومتری شمال شهر دزفول و با گنجایش مخزن 550 میلیون متر مکعب بر روی رودخانه دز احداث شده است. هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی وضعیت یوتریفیکاسیون دریاچه سد دز و اثری که این پدید بر حیات دریاچه دارد می باشد. در این مطالعه با استفاده شاخص تروفیکی کارلسون (TSI) و یک مدل رشد جلبک به نام Monod model وضعیت دریاچه طی 4 فصل از دوره بهار 1391 تا اسفند 1391 و در 6 ایستگاه انتخابی مورد بررسی قرار گرفت پارامترهای اندازه گیری شده شامل: کلروفیلa، اکسیژن محلول، فسفرکل، فسفات، ارتوفسفات،  نیترات، آمونیاک قلیاییت، دما، مواد جامد معلق می باشد که از اعماق مختلف دریاچه برداشت شد. نتایج شاخص TSI و Monod model بیانگر این بود که دریاچه سد دز از لحاظ تروفیکی در فصول مختلف به جز در اواخر تابستان (شهریور ماه) که به میزان جزیی حالت مزوتروفیک را نشان می دهد در بقیه فصول شرایط اولیگوتروفیکی بر دریاچه حاکم است بنابراین نیازمند به بررسی مدیریتی و کنترل عوامل موثر بر پدیده یوتریفیکاسیون می باشد.چنانچه می دانیم یکی از مهمترین پارامترهای تأثیرگذار بر روند حیات دریاچه حجم آب است با استفاده از محاسبات مربوط به تعیین حجم آب دریاچه در سال آبی 91 بیشترین حجم آب دریاچه مربوط به اسفند ماه و کمترین میزان حجم آب مربوط به آذر می باشد سپس با در نظرگرفتن غلظت پارامترهای کیفی آب معادلات توازن جرم نوشته شد نتایج نشان میدهد در فصل پاییز غلظت پارامترها به دلیل حجم پایین آب افزایش یافته است و این موضوع برای شرایط کیفی آب دریاچه بخصوص از لحاظ افزایش غلظت پارامترهای تغذیه گرایی می تواند به عنوان زنگ خطری برای دریاچه محسوب شود. در پایان از ابزار شبکه عصبی پیشرو با روش تعلیم پس انتشار خطا (FFBP) وشبکه عصبی شعاعی (RBF) برای مدلسازی سناریوهای تعریف شده و شبیه سازی کلروفیلa استفاده گردید تا روند رشد این پارامتر که شاخصی برای پدیده یوتریفیکاسیون می باشد بررسی دقیق شود. نتایج نشان داد که شبکه RBF نسبت به FFBP قادر به مدلسازی بسیار دقیقی از سناریوهای تعریف شده است و نتایج با واقعیت انطباق معنی داری دارندو بواسطه مدلسازی با این روش، شاخص R به 99/0 میرسد که نشان از کارا بودن شبکه عصبی شعاعی در مدلسازی پارامترهایی است که دارای نوسانات فراوانی می باشد دارد. شبیه سازی کلروفیلa با هر دو روش  نشان از افزایش رشد در پاییز را نشان می دهد که حاکی از این است که دریاچه سد دز در وضعیت مناسبی قرار نداشته و نیازمند بررسی می باشد.



کلمات کلیدی:
دریاچه‌سد دز، یوتریفیکاسیون، کیفیت‌آب، TSI، Monod model، شبکه عصبی‌مصنوعی

صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1047509/