فریبرز سوزنگر
عبدالکاظم حسونی زاده
محمد رضا غریب رضا

مناطق ساحلی از پرتحول ترین مناطق جهان محسوب می شوند و هرگونه تغییری در اقلیم و آب و هوا، زمین شناسی و خصوصیات هیدرودینامیکی منطقه سبب ایجاد تغییرات کوتاه مدت و دراز مدت در سواحل می گردند. از مهمترین عوامل تغییرات سطح دریا به عواملی نظیر تغییرات جهانی سطح دریا، تغییرات درجه حرارت، رسوب گذاری و تغییرات تکتونیک می توان اشاره کرد.در این تحقیق سعی شده با استفاده از تکنیکهای GIS و RS به بهترین و سریعترین روش، تغییرات در خطوط ساحلی اعم از طبیعی یا مصنوعی در استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفته و نقشه های مناطق تحت فرسایش یا رسوبگذاری در بازه زمانی 27 ساله تهیه گردد.محل اجرای طرح، سواحل خوزستان می باشد و دارای اقلیم کلی بحری گرم و خشک است. این سواحل مجموعه ای از بزرگترین دلتاها، خور ها و سواحل ماسه ای کشور را شامل می شوند. شدت تاثیر عوامل هیدرودینامیکی به ویژه جریان های جزر و مدی و ورود حجم بالای رسوب به این سواحل دلیلی بر تغییرات قابل ملاحظه در این سواحل می باشد.برای تعیین میزان تغییرات، با استفاده از عکس های هوایی 20000 : 1 سال 1346 و تهیه 14 شیت فتوموزاییک از این عکس ها، اقدام به تفسیرآنها و تفکیک محدوده عوارض ساحلی و خطوط ساحلی گردید. این محدوده ها در فتوموزاییک تهیه شده از عکسهای هوایی 40000 : 1 سال 1372 نیز مشخص شد و سپس به کمک نرم افزار Ilwis موقعیت خطوط ساحلی در محدوده زمانی فوق مقایسه گردید. با انجام بازدیدهای صحرایی نسبت به مقایسه و مطابقت خطوط رسم شده با واقعیت اقدام گردید. سپس نقشه خطوط ساحلی رسم و خطوط ساحلی پیش رونده و پس رونده تعیین و مناطق فرسایش و رسوبگذاری مشخص شد. با انجام این تحقیق برای نقاط در حال فرسایش روش های بهینه حفاظت سواحل و برای نقاط در حال رسوبگذاری روشهای بازیافت و بهره برداری های مناسب از این اراضی پیشنهاد می گردد.واژه های کلیدی تغییرات خطوط ساحلی، خوزستان، فرسایش و رسوبگذاری، GIS، عکس های هوایی.