ایران محمدپور سوروئیه
بهجت تاج الدین
مجید عسکری سیاهوی
رضا فامیل مومن

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر بسته بندی با اتمسفر تغییریافته و تحت خلا بر کیفیت وکنترل آفات انباری خرمای پیارم بود. خرمای نیمه خشک پیارم در دو نوع بسته بندی شامل بسته بندی با اتمسفر تغییریافته غیر فعال و تحت خلا و نمونه شاهد بدون بسته بندی نگهداری شد. بسته ها در دو انبار چهار درجه سلسیوس با رطوبت نسبی 10± 55 درصد و 25-27 درجه سلسیوس با رطوبت نسبی 75-65 درصد به مدت 30 ،60،90 و150 روز نگهداری شد. صفات مورد بررسی شامل شمارش آفات انباری (لارو، شفیره و حشره کامل)، pH، فعالیت آبی و رنگ (TCD ,b ,a ,L) بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهارتکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که مهم ترین آفات انباری خرماهای خشک، پروانه هندی با 5/87 درصد و پس از آن شپشه دندانه دار با 5/12درصد آلودگی است. بسته بندی های تحت خلا و اتمسفر تغییریافته غیرفعال هر دو به طور معنی دار(01/0P≤) تعداد میوه های آلوده به آفات انباری خرمای پیارم را نسبت به شاهد با مقادیر64/0، 64/1، 29/22 کاهش دادند. با گذشت زمان و از ماه دوم به بعد خسارت آفات در نمونه های شاهد در دمای محیط در مقایسه با نمونه های بسته بندی شدید بود، و در پایان ماه پنجم، این اختلاف خسارت تعداد میوه های آلوده در هر بسته با مقادیر 1،1،9 در سطح 1درصد معنی دار شد. بسته بندی خرما سبب حفظ بهتر pH نسبت به شاهد شد. دمای سرد انبار سبب حفظ بهتر رطوبت محصول و تغییرات کمتر فعالیت آبی نسبت به زمان صفر انباری گردید. بیشترین تغییرات فعالیت آبی در تیمار شاهد، از 52/0 به 32/0 بود. کمترین تغییرات مواد جامد محلول با گذشت زمان انباری در بسته بندی با اتمسفر تغییریافته از 78/64 به 13/65 مشاهده شد و در بسته بندی خلا از ماه سوم درصد مواد جامد محلول از 7/65 به 23/67 افزایش یافت. نتایج تجزیه واریانس شاخص تفاوت کلی رنگ (TCD) نشان دادکه انبار سرد در حفظ رنگ روشن خرما موثر است. تیمارهای بسته بندی شده از نظر آماری تغییر رنگ یکسان داشتند(8/4 ،7/5). تیره ترین رنگ خرما در تیمار شاهد مشاهده شد (1/7).واژه های کلیدی: آفات انباری، اتمسفر تغییریافته، خرما