عباس زارعیان
سعید اسروش
مهران شرفی زاده
لیلی یاری
امیر علی کریمی

این پژوهش به منظور بررسی وضعیت کیفی مزارع و بذور تولیدی شرکتهای تولید بذر گندم دو استان تهران و البرز در سال زراعی 94-93 انجام شد. وضعیت آلودگی مزارع به بوته های علفهای هرز غیر مجاز، سایر محصولات و سایر ارقام از طریق یادداشت برداری و تکمیل فرمهای بازدیدهای مزرعه ای و تجزیه آزمایشگاهی بذرهای فرآوری شده جهت تعیین خلوص فیزیکی و قوه نامیه انجام شد. در سال زارعی 94-1393 در دو استان تهران و البرز به ترتیب کاشت 870 و 339 هکتار مزرعه تولید بذر گندم از ارقام پیشتاز، سیوند، پارسی، سیروان و پیشگام در طبقات بذری پرورشی 3، مادری و گواهی شده انجام شد. نتایج نشان داد که از بین علفهای هرز غیر مجاز در مزارع پیمانکاران تولید بذر گندم چهار شرکت مطالعه شده بیشترین فرآوانی مربوط به علف هرز یولاف بود. نتیجه بررسی بازدید کنترل نهایی نشان داد که مزارع پیمانکاران شرکت اتحادیه تعاونی تولید روستایی شهر ری از نظر آلودگیهای مزرعه ای در شرایط مناسب تری قرار داشتند، به نحوی که میانگین تعداد بوته های علفهای هرز غیر مجاز، سایر محصولات و سایر ارقام (در واحد سطح کرت نمونه بازدید) در مزارع این شرکت به ترتیب 6/1، 1 و 8/8 عدد بود که در دامنه استاندارد مزرعه ای قرار داشتند. نتایج تجزیه آزمایشگاهی پارتهای بذری مربوط به چهار شرکت مورد مطالعه نشان داد که تمامی پارتهای بذری از نظر خلوص فیزیکی، قوه نامیه و عدم آلودگی بذر به بذر علفهای هرز غیر مجاز و سایر محصولات (جو زراعی) در دامنه استاندارد قرار داشتند. دو شرکت تعاونی روستایی شهر ری و پیشرو کشت البرز، به ترتیب از نظر میانگین خلوص فیزیکی (5/99 درصد) و قوه نامیه (46/95 درصد)، شرایط مطلوب تری در مقایسه با سایر شرکتها داشتند.کلمات کلیدی: گندم، سایر محصولات، علف هرز غیر مجاز، استاندارد بذر، کیفیت بذر