حسین علی عبدالحی
رقیه محمودی
ابوالحسن راستیان نسب
عین الله گرجی پور
حسین مرادیان
طیبه باشتی
سجاد نظری
داود ضرغام
میثم صلاحی
عبدالحمید حسینی
اسماعیل کاظمی

در این مطالعه مولدین مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردابی شهید مطهری یاسوج مورد بررسی قرار گرفتند و به وجود دو گروه مولد پی برده شد. از دو گروه مولدین نر و ماده ایرانیو فرانسوی به ترتیب ‮‭50‬ و ‮‭24‬ نمونه باله دمی تهیه و ‭DNA ‬ژنومی آنها با استفاده از روش فنل کلروفرم استخراج و با کمک 6 جایگاه ژنی مایکروستلایت مورد بررسی قرار گرفتند. با رسیدگی جنسی مولدین دو به دو جفت، تگ دار و تخمگیری شد و ‮‭25‬ تیمار ایرانی و ‮‭12‬ تیمار فرانسوی بوجود آمد. فاکتورهای تولید مثلی برای تمام خانواده ها ثبت شد.درصد لقاح(‮‭0-100‬)، درصد چشم زدگی (‮‭0-98‬)، درصد تفریخ(‮‭0-98‬)، میانگین هماوری ‮‭708‬/،‮‭4114‬ متوسط سایز تخم ‮‭86‬/،4 بازماندگی در سه ماهه اول در مولدین ایرانی بین ‮‭19-73‬% بوده، تلفات در سه ماهه دوم کاهش یافت و بازماندگی بین‮‭82-100‬% محاسبه شد. میانگین تعداد آلل در جمعیت ایرانی ‮‭6/68‬ و در فرانسوی ‮‭6/83‬ محاسبه شد.میانگین تعداد آلل موثر در جمعیت های ایرانی و فرانسوی به ترتیب ‮‭3/13‬ و ‮‭3/45‬ بدست آمد. میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده در دو جمعیت ایرانی و فرانسوی به ترتیب ‮‭0/68‬ و ‮‭0/53‬ و نیز ‮‭0/71‬ و ‮‭0/61‬تعیین شد.شاخص ‭FST ‬بر مبنای فراوانی آللی معادل ‮‭0/058‬ بدست آمد که وجود اختلاف معنی دار در لوکوس های مورد نظر و تلاقی غیر تصادفی درون نژادی را نشان داد. درصد چشم زدگی مولدین فرانسوی صفر محاسبه و حذف شدند. باتوجه به بررسی کیفیت تخم و لارو در مراحل مختلف و بهگزینی بین خانوادگی و سپس درون خانوادگی ‮‭10‬ تیمار باقی مانده که به عنوان مولدین آینده نگهداری شدند. سپس بررسی روابط هماوری- اندازه تخم، هماوری- وزن مولد، هماوری طول مولد و اندازه تخم و وزن مولد با استفاده از رگرسیون انجام گرفت. نتایج نشان داد هماوری ماهی بیشتر تحت تاثیر وزن و سپس طول مولد قرار دارد. این تحقیق شروعی برای ایجاد و ثبت بانک مولدین شناسنامه دار قزل آلا در کشور و اجرای طرح بهگزینی و اصلاح نژاد مولدین است. کلمات کلیدی: قزل آلای رنگین کمان، ژنتیک ، بهگزینی.، مولد .