بهزاد سرخی لله لو
علیرضا عیوضی
علیرضا رضوی
مهرداد چائی چی
غلامرضا امین زاده
اسداله فتحی هفشجانی
محمد شریفی الحسینی
سلیمان محمدی
صمد مبصر

با هدف گزینش لاین های امید بخش پر محصول و پایدار نسبت به ارقام تجارتی موجود در برنامه به نژادی جو آبی منطقه سرد که دارای سازگاری وسیع با شرایط اقلیم سرد کشور باشند و به منظور تعیین پایداری عملکرد و بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ ا محیط در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زارعی ‮‭1392 -94‬ مطالعه شدند. در آزمایش اول تعداد ‮‭17‬ رقم و لاین پیشرفته جو به همراه سه شاهد بهمن، ‮‭90-4‬ ‭EBYT-C‬و ‮‭90-5‬ ‭EBYT-C ‬در 8 ایستگاه برای شرایط نرمال آبیاری(کرج، مشهد، اردبیل، میاندوآب، تبریز، همدان، اراک و جلگه رخ) در آزمایشی بنام ‮‭14‬‭th EBYT-C‬‮‭92‬ و در آزمایش دوم ‮‭17‬ لاین دیگر که از آزمایش مقایسه عملکرد یکنواخت لاین های پیشرفته جو متحمل به خشکی انتهای فصل مناطق سرد در سال های گذشته مطالعه و انتخاب گردیده بودند، به همراه سه شاهد بهمن، ‮‭91-8‬ ‭EBYT-C ‬و ماکویی در 4 ایستگاه برای شرایط تنش آبیاری آخر فصل شامل ایستگاه های کرج، مشهد، میاندوآب و همدان منطقه سرد کشور در آزمایشی بنام 4‭th EBYT-DC‬‮‭93‬ به صورت آزمایش در دو شرایط تنش(در حالت قطع آبیاری بعد از ‮‭50‬% گلدهی) و بدون تنش (آبیاری نرمال)یکنواخت اجرا گردید. هر کرت شامل 6 خط کاشت به فاصله ‮‭20‬ سانتی متر، طول 6 متر و مساحت ‮‭7/2‬ مترمربع بوده که پس از حذف حاشیه مساحت برداشت 6 مترمربع در نظر گرفته شد. نتایج مربوطه به عملکرد دانه ژنوتیپ ها پس از برداشت برای هر ایستگاه مورد تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ساده و مرکب قرار گرفت. نتایج تجزیه پایداری آزمایش اول نشان داد که برترین ژنوتیپ ها لاین های شماره ،‮‭12 15‬ و ‮‭16‬ بودند. تجزیه داده های آزمایش دوم در ارتباط با شرایط نرمال و تنش نیز به ترتیب نشان دهنده برتری نسبی لاین های شماره،‮‭4 3‬ و ‮‭12‬ ولاین های ،‮‭16 3‬ و ‮‭11‬ بود. نشان داده شد که لاین امید بخش شماره 3 با بهترین عملکرد در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی انتهای فصل پر محصول ترین لاین آزمایش بود. واژه های کلیدی : جو، اثر متقابل ژنوتیپ در محیط جو، پایداری عملکرد،خشکی انتهای فصل،سازگاری و منطقه سرد