مهدی پورهاشمی
بهروز فانی
بایزید یوسفی
فیروز مردانی
فرزاد منصوری
ارکان حیدری

اکوسیستم حساس و شکننده جنگل های بلوط زاگرس بدلیل قرار گرفتن در اقلیم خشک و نیمه خشک و تخریب های مفرط، نیاز به مدیریت مناسب و علمی دارد تا در سایه آن بتوان به ماندگاری آن امیدوار بود. این طرح به عنوان فاز اول یک طرح ‮‭16‬ ساله با هدف هدایت جنگل های شاخه زاد به دانه زاد و کاهش اثر رقابت بین جست ها اجرا شده است. لازم بذکر است که به دلیل لزوم هماهنگی زمانی فازهای بعدی با طرح های مشابه در استان های کرمانشاه و لرستان، مقرر شد فاز اول طرح پیش رو طی سه سال به اتمام برسد، بنابراین در این گزارش نتایج سه ساله ارایه خواهند شد. برای اجرای طرح با انتخاب یک عرصه ‮‭5625‬ مترمربعی از جنگل های منطقه ریخلان مریوان و آماربرداری ‮‭100‬% از 9 قطعه ‮‭625‬ مترمربعی آن در انتهای فصل رویشی سال اول اجرای طرح (مهر ‮‭1391‬) و در قالب سه تیمار و سه تکرار، متغیرهای قطر جست گروه، سطح تاج جست گروه، ارتفاع حداقل و حداکثر، تعداد جست و سطح مقطع جست گروه مورد اندازه گیری قرار گرفت و پس از گذشت 2 سال از اعمال تیمارها اقدام به آماربرداری مجدد گردید. سه تیمار تنک کردن شامل تیمار کاهشی (شدت برش در فاز اول ‮‭32‬% جست گروه های هر جست گروه و در فازهای بعدی شدت برش به ترتیب ‮‭28‬%، ‮‭22‬% و ‮‭18‬% جست گروه های هر جست گروه)، تیمار افزایشی(شدت برش ها عکس تیمار کاهشی) و تیمار شاهد (بدون هیچگونه دخالتی) بود که در زمستان سال اول اجرای طرح (‮‭1391‬) اجرا شدند. نتایج نشان داد که تنک کردن با شدت ‮‭32‬% (تیمار کاهشی) نسبت به تیمارهای دیگر تاثیر بهتری بر صفات مورد اندازه گیری داشته و موجب افزایش رویش فاکتورهای مورد ارزیابی شده است. با توجه به نتایج پیشنهاد می شود در برنامه های مدیریتی برای اولین برش شدت ‮‭32‬% اعمال گردد. واژه های کلیدی: بلوط، تنک کردن، شاخه زاد.