مسعود رفیعی

به منظور تعیین رقم و زمان کاشت مناسب سورگوم علوفه ای در کشت تابستانه در منطقه کوهدشت لرستان، چهار تاریخ کاشت (،4 ،‮‭18 11‬ و ‮‭25‬ تیر) پس از برداشت محصولات پاییزه به عنوان فاکتور اصلی و دو رقم سورگوم علوفه ای (پگاه و اسپیدفید) به عنوان فاکتور فرعی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال های ‮‭1392-93‬ مورد بررسی قرار گرفت. صفات مختلف زراعی شامل ارتفاع، قطر ساقه، شاخص سطح برگ، تعداد برگ، درصد رطوبت، عملکرد علوفه خشک، عملکرد علوفه تر اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که رقم اسپیدفید در هر دو چین ارتفاع بوته و تعداد پنجه بیشتری نسبت به رقم پگاه داشت. رقم پگاه از قطر ساقه، شاخص سطح برگ، عملکرد علوفه تر و عملکرد علوفه خشک بیشتری نسبت به رقم اسپیدفید در چین اول برخوردار بود، لیکن قطر ساقه، تعداد برگ و علوفه تر و خشک رقم اسپیدفید در چین دوم بالاتر از رقم پگاه بود. این نتایج موید آن است که رقم پگاه دارای رشد کندتری نسبت به رقم اسپیدفید پس از هر بار چین برداری می باشد. چین اول رقم پگاه در تاریخ کاشت اول (4 تیر) در سال های اول و دوم بیشترین عملکرد علوفه تر به ترتیب به میزان ‮‭94/0‬ و ‮‭110/2‬ تن در هکتار را داشت و تاخیر در کاشت موجب کاهش علوفه تر و خشک هر دو رقم سورگوم علوفه ای گردید. از آنجا که رشد و عملکرد علوفه در چین دوم هر دو رقم به دلیل کوتاهی دوره رشد تا شروع سرمای پاییزه کاهش زیادی یافت ؛ لذا در مجموع، کشت زودهنگام (اوایل تیر) سورگوم علوفه ای رقم پگاه برای تولید حداکثر علوفه تر و خشک تنها با یک بار چین برداری در کشت تابستانه برای مناطق معتدل مانند کوهدشت لرستان توصیه می شود. واژه های کلیدی: سورگوم علوفه ای، عملکرد علوفه تر، عملکرد علوفه خشک.