امیرحسین شیرانی راد
بهرام مجد نصیری

به منظور ارزیابی واکنش لاین های منتخب کلزا به تاریخ های مختلف کشت، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال در دو منطقه کرج و اصفهان اجرا گردید. در این تحقیق، تاریخ کشت به عنوان عامل اصلی در سه سطح از ‮‭15‬ مهرماه لغایت ‮‭15‬ آبان ماه به فواصل ‮‭15‬ روز در نظر گرفته شد و لاین های انتخابی کلزا از ارزیابی های مقدماتی واکنش ارقام و لاین ها ی کلزا به کشت تاخیری شامل 2)(5‭) Opera ‬، ‭Ahmadi ‬، ‭KR‬4 ، ‭GA‬‮‭096‬ ‭x Zarfam (‬1)(2) ، ‭Okapi x GA‬‮‭096‬ (2)(5) ، ‭Orient x Modena(‬2)(4) ، ‭Orient x Modena (‬5)(4) ، ‭Okapi x GA‬‮‭096‬ (2)(2) ، ‭GA‬‮‭096‬ ‭x Zarfam (‬5)(1) ، ‭Okapi x GA‬‮‭096‬) ، به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. در این تحقیق از کلیه مراحل فنولوژیکی گیاه یادداشت برداری به عمل آمد. علاوه بر این صفاتی نظیر ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در گیاه، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه ، درصد روغن دانه و عملکرد روغن دانه اندازه گیری شدند. نتایج حاصل نشان داد که ارقام و لاین های مورد آزمون در سطوح مختلف آبیاری از لحاظ صفت مذکور در گروههای متفاوت آماری قرار گرفتند ، به طوری که لاین 2)(5‭) Okapi x GA‬‮‭096‬) در تاریخ کاشت معمول (‮‭7/15‬) با میانگین ‮‭5437‬ کیلوگرم در هکتار ، لاین‭KR‬4 در تاریخ کاشت نسبتا تاخیری (‮‭7/30‬) با میانگین ‮‭3940‬ کیلوگرم در هکتار و لاین 4)(5‭) Orient x Modena) ‬در تاریخ کاشت تاخیری (‮‭8/15‬) با میانگین ‮‭2608‬ کیلوگرم در هکتار ، بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. واژه های کلیدی لاین های منتخب کلزا، تاریخ کاشت تاخیری، عملکرد روغن دانه ، عملکرد دانه و اجزای آن