رضوان اله کاظمی
علی حلاجیان
محمد پوردهقانی
محمدعلی یزدانی
ایوب یوسفی جوردهی
محمود شکوریان
حمیدرضا پورعلی
نعمت اله پیکران مانا
حامد سیدحسنی
احمد نظامی

در این مطالعه تعداد ‮‭3563‬ قطعه از فیل ماهیان پرورشی 3 ساله پرورش یافته در استخرهای خاکی و بتونی انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان و ‮‭742‬ قطعه از فیل ماهیان پرورشی3 ساله پرورش یافته درحوضچه های بتونی ایستگاه تحقیقاتی ماهیان خاویاری چابکسر و مجموعا به تعداد ‮‭4305‬ قطعه پس از بیهوشی با پودر گل میخک با غلظت ‭ppt‬‮‭200‬ بوسیله دستگاه لاپاراسکوپ تعیین جنسیت و پلاک گذاری گردیدند. ضمنا تعداد کمی از ماهیانی که از طریق لاپاراسکوپ غیر قابل جداسازی بودند، پس از نمونه برداری با انبرک ویژه دستگاه، در محلول بوین تثبیت و پس از عمل آوری بافتی، با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه و تعیین جنسیت قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از مجموع ‮‭4305‬ قطعه فیل ماهی پرورشی استخرهای یاد شده، تعداد ‮‭2095‬ قطعه (‮‭48/7‬ درصد) از آنها ماده و ‮‭2210‬ قطعه (‮‭51/3‬ درصد) نر بودند. وضعیت کیفی گناد ماهیان ماده و نر تقریبا مناسب بود ولی در سن یکسان، ماده ها نسبت به نرها در مرحله پایین تری از رسیدگی جنسی قرار داشتند. همچنین دراین پژوهش، طول مدت زمان تعیین جنسیت هر قطعه ماهی، ‮‭45‬ ثانیه بود و از کل ‮‭4305‬ قطعه ماهی مورد مطالعه فقط ‮‭86‬ قطعه ماهی (2 درصد) با لاپاراسکوپ غیر قابل تشخیص بودند. همچنین در طول آزمون و پس از آن، هیچ یک از ماهیها تلف نشد. این مطالعه نشان داد روش جداسازی ماهیان نر از ماده از طریق لاپاراسکوپ، روشی مناسب، کم تهاجم و کم هزینه بوده، با دقت ‮‭98‬ درصد میتوان ماهیان سه ساله را بدون هیچگونه تلفاتی تعیین جنسیت کرد. کلمات کلیدی: فیل ماهی پرورشی، تعیین جنسیت، لاپاراسکوپی، بیوپسی