رجب چوکان
غلامرضا افشارمنش
محمد برزگری
شراره فارغی
رضا معینی

تعداد ‮‭100‬ هیبرید جدید ذرت تولیدی حاصل از تلاقی چهار لاین تستر با ‮‭25‬ لاین جدید به همراه پنج هیبرید امید بخش و رقم شاهد تجارتی سینگل کراس ‮‭704‬ ( جمعا ‮‭106‬ هیبرید) در چهار منطقه مختلف (کرج، صفی آباد دزفول، کرمانشاه و جیرفت) هر یک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که هیبریدهای ‭KSC ‬‮‭715‬، ‭KSC ‬‮‭703‬، K‮‭2-2/47‬ ‭x MO‬‮‭17‬، K‮‭21/47‬ ‭x MO‬‮‭17‬ و K‮‭2-2/47‬ ‭x K‬‮‭166‬‭B ‬به ترتیب با میانگین ‮‭100‬/،‮‭070 13‬/،‮‭610 13‬/،‮‭11/890 12‬ و ‮‭11/810‬ تن در هکتار بالاترین میانگین عملکرد دانه را تولید کردند. هیبرید ‮‭715‬ ‭KSC ‬با برخی شاخص ها ناپایدار و با برخی دیگر پایداری متوسط شناسایی شد ولی K‮‭2-2/47‬ ‭x MO‬‮‭17‬ با اکثر شاخص ها پایدار شناسایی شد. در تجزیه لاین ‭x ‬تستر، اثر لاین ها و اثر متقابل لاین ‭x ‬تستر معنی دار بودند. که نشان دهنده تنوع بین لاین ها و نقش ژن های با اثر افزایشی و غیرافزایشی در کنترل عملکرد دانه است. در این مطالعه لاین 3‭/K‬‮‭47‬ به عنوان بهترین ترکیب پذیرنده عمومی شناسایی شد که می تواند در برنامه های آینده به عنوان تستر مناسب استفاده گردد. کلمات کلیدی: ذرت، عملکرد دانه، پایداری، ترکیب پذیری، لاین ا تستر، افزایشی، غیرافزایشی