مصطفی اسدی
حسین معروفی

به منظور تعیین و بررسی گونه های جنس ‭Colchicum (‬گل حسرت) در ایران، پروژه ای به مدت سه سال اجرا گردید. در ابتدای کار مطالعه کتابخانه ای شامل منابع فلوری و گزارشات مربوط به گل حسرت مورد بررسی قرار گرفت سپس همزمان با جمع آوری نمونه خصوصا از مناطقی که در فلور ایرانیکا برای هر یک از گونه ها ذکر شده بود هرباریوم های معتبر کشور و همچنین تعدادی از هرباریوم های استانی مور د بازدید قرار گرفته و نمونه های آنها مطالعه و شناسایی گردید. بر اساس شناختی که از هر یک از گونه ها بدست آمد اندازه گیری های مورفومتریک از اندام های رویشی و زایشی گونه ها صورت گرفته و با توجه به صفات مورد بررسی شرح مقدماتی برای گونه ها نوشته شده و سپس این شرح با شرح گونه های موجود درفلورهای مختلف مقایسه تا درنهایت پس از سنتز نتایج ، مناسبترین شرح برای گونه ها تهیه وکلید شناسایی آنها ارایه گردید. در خاتمه کار مطابق دستورالعمل راهنمای تهیه فلور ایران گزارش نهایی طرح تهیه وتدوین شد. نتایج حاصل به تهیه کلید شناسایی آرایه ها، تهیه شرح های جدید برای همه آرایه ها، تعیین منطقه انتشار گونه ها گردید نتایج حاصل نشان می دهد که مجموعا جنس ‭Colchicum ‬در ایران دارای ‮‭15‬ گونه می باشد. از این تعداد گلهای ‮‭12‬ گونه در اواخر زمستان و یا اوایل بهار همزمان با برگها ظاهر و 3 گونه بقیه گلها غیر همزمان با برگ ها در اواخر تابستان و یا اوایل بهار در حالیکه برگ آنها در بهار ظاهر می شوند. گونه ‭C. bakhtiaricum ‬که به عنوان گونه جدید از استان چهار محال بختیاری گزارش شده بود مترادف گونه ‭C. varians ‬شناخته شد. واژه های کلیدی: ایران، رده بندی، پراکنش. فلور ،‭Colchicum