بهزاد صادق زاده
رضا محمدی
حسن احمدی
مهناز محمدفام
نوذر بهرامی
اسماعیل زادحسن
مقصود حسن پورحسنی

بررسی و گزینش در نسل های در حال تفکیک حاصل از تلاقی بین ژنوتیپ های گندم دوروم، جهت نیل به لاینهای خالص و در نهایت تولید ارقام پرمحصول با خصوصیات مناسب برای مناطق دیم سردسیر، از اهداف مهم برنامه های بهنژادی گندم دوروم می باشد. م واد گیاهی مورد بررسی در ای ن تحقیق شامل ‮‭131‬ توده ‮‭60‬ ،F2 توده F3 و ‮‭14‬ توده F6 (شامل ‮‭210‬ ردیف) گندم دوروم می باشند که در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه بررسی شدند. همچنین در ایستگاه معتدل سرارود، تعداد ‮‭60‬ توده ‮‭42‬ ،F3 توده 6 ،F4 توده F5 و ‮‭23‬ توده F6 (شامل ‮‭115‬ ردیف) دوروم مورد ارزیابی و گزینش قرار گرفتند. در ایستگاه سردسیر قاملو (کردستان)، تعداد‮‭60‬ توده F3 مورد مطالعه گردید. روش گزینش نسلها روش بالک تغییر شکل یافته بود؛ و در نسل F6 بذور هر ردیف انتخابی بصورت بالک برداشت گردید. در نهایت با توجه به خصوصیات زراعی مطلوب از قبیل تحمل به سرما، زودرسی، کرکدار بودن، عدم ریزش و ورس، پابلندی، مقاومت به بیماری ها (زنگ زرد، سیاهک پنهان معمولی و پاکوتاه)، در مجموع در مراغه ‮‭194‬ توده در حال تفرق (یعنی ‮‭95‬ درصد)، در سرارود ‮‭94‬ توده مطلوب (یعنی ‮‭42‬ درصد)، و در قاملو ‮‭57‬ توده (یعنی ‮‭95‬ درصد) برای بررسی های تکمیلی در سال بعد انتخاب گردیدند. از نسل F6 مراغه تعداد ‮‭78‬ لاین، و از نسل F5 سرارود تعداد ‮‭50‬ لاین برای بررسی های آتی در قالب آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی انتخاب شدند. بررسی توده ها نشانگر آن بود که اکثر توده های حاصل از برنامه کراسینگ موسسه از پتانیسل خوبی برای کشت در شرایط دیم سردسیر و معتدل برخوردار بودند. واژه های کلیدی: گندم دوروم، نسلهای در حال تفکیک، گزینش، شرایط دیم