عارف معروف
بیت اله قهرمانی
مهران غزوی
مریم جلیلی مقدم
رضاحسین علی پورخرازی
اکبر ارکان
آسیه ابوالحسنی

استفاده از ترکیبات تدخینی فسفین و متیل بروماید رایج ترین روش کنترل آفات انباری در کشور می باشد. در عین حال محدودیت های ایجادشده در مورد مصرف متیل بروماید به دلیل مخرب بودن آن برای لایه ازن و مسیله جدی افزایش مقاومت گونه های مختلف آفات انباری در کاربرد گسترده و نامحدود گاز فسفین که یکی از جایگزین های متیل بروماید می باشد، موجب شده است تا تحقیقات گسترده ای در خصوص یافتن جایگزین های مناسب برای این دو ترکیب صورت گیرد. یکی از این جایگزین ها گاز ازن می باشد. گاز ازن بسرعت تجزیه شده و فاقد باقی مانده بوده و از طرفی دارای اثرات حشره کشی نیز می باشد. در این تحقیق اثر کشندگی غلظت دو گرم در ساعت گاز ازن روی سه مرحله رشدی دو گونه آفت انباری مهم شامل شب پره خشکبار و شپشه ی برنج مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور نمونه های آلوده به مراحل مختلف رشدی این آفات در سه عمق مختلف (در معرض مستقیم گاز، عمق 5 و ‮‭20‬ سانتی متری توده محصول) و به مدت ،‮‭30‬ ،‮‭90 60‬ و ‮‭120‬ دقیقه تحت تیمار گاز ازن قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برای کنترل تخم، لارو و حشرات کامل شب پره خشکبار به ترتیب ‮‭120‬ دقیقه، ‮‭60‬ دقیقه و ‮‭30‬ دقیقه ازن دهی می تواند موجب کنترل قابل قبول این آفت گردد. در مورد شپشه ی برنج حداکثر مدت ازن دهی (‮‭120‬ دقیقه) روی مراحل رشدی تخم، لارو و حشره ی کامل به ترتیب موجب 1/،‮‭92/2 48‬ و ‮‭98/3‬ درصد تلفات گردید. لذا با در نظرگرفتن مجموعه مزایای گاز ازن، یکی از گزینه های مناسب در کنترل آفات محصولات انباری به ویژه خشکبار، استفاده از گاز ازن می باشد.