محمدرضا لک
عادل غدیری
ابوالفضل حمزه لو
محمد ایرانشاهی

بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با عامل ‭Fusarium solani f. sp. phaseoli ‬یکی از بیماری های مهم لوبیا در استان مرکزی می باشد. به منظور بررسی اثر نوع کشت و تراکم بوته لوبیا بر شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی در قطعه زمینی با سابقه آلودگی به قارچ عامل بیماری در ایستگاه تحقیقات لوبیا خمین به اجرا در آمد. نوع کشت در چهار سطح شامل کشت هیرم به صورت مسطح نواری، کشت جوی و پشته بدون خاکدهی، کشت جوی و پشته با یکبار خاکدهی و کشت جوی و پشته با دو بار خاکدهی در کرت های اصلی، ارقام لوبیا در دو سطح شامل دو لاین لوبیا قرمز ‮‭81083‬‭-D ‬و‮‭31169‬‭-Ks ‬و تراکم بوته در سه سطح شامل ،‮‭30 20‬ و ‮‭40‬ بوته در متر مربع به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. حداقل شدت بیماری پوسیدگی ریشه و حداکثر عملکرد دانه در لاین ‮‭31169‬‭-Ks ‬بدست آمد. افزایش تراکم بوته سبب افزایش معنی دار شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه گردید. در بین روش های مختلف کاشت کمترین شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در روش کاشت جوی و پشته ای همراه با یک بار خاک دهی مشاهده گردید. بالاترین عملکرد دانه در تراکم ‮‭30‬ بوته در متر مربع در کشت جوی و پشته با یکبار خاک دهی بدست آمد. لغات کلیدی: لوبیا، تراکم، روش کشت، خاکدهی، پوسیدگی ریشه