فرهنگ قصریانی
قادر کریمی
محمود گودرزی
کریمی

حد بهره برداری مجاز گیاهان مرتعی در شرایط آب وهوایی متفاوت، خاک های با حاصلخیزی متفاوت، ماه های مختلف فصل چرا و در درجات مختلف سلامت مرتع بسیار متغیر می باشد. هدف از این مطالعه تعیین حد بهره برداری گونهصهای کلیدی و مهم مراتع منطقه کردان میصباشند. در این تحقیق ابتدا یک منطقه مناسب و کلیدی به مساحت یک هکتار در مراتع کردان انتخاب شده و در سال اول حصارکشی و قرق گردیده است. از هر گونه ‮‭40‬ پایه انتخاب شده و برداشتصهای ،‮‭25‬ ،‮‭75 50‬ درصد و تیمار شاهد اعمال گردیده است (هر ‮‭10‬ پایه یک تیمار). برداشت به صورت ماهیانه توسط قیچی باغبانی و در فصل چرای منطقه صورت گرفته است. تاثیر بهره برداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در خصوصیات فنولوژیکی، تولید علوفه و بذر، شادابی، مرگ و میر و سایر خصوصیات گونهصهای گیاهی منتخب مطالعه شده است. در نهایت داده ها با طرح اسپلیت پلات با تجزیه مرکب در سال در نرم افزار ‭SAS ‬تجزیه شد. نتایج مطالعات اماری اثرات سال و درصد برداشت بر تولید علوفه کلیه گونه های مورد مطالعه نشان داد که اثر سطوح مختلف برداشت، سالهای مختلف و اثر متقابل آنها بر تولید علوفه در سطح یک درصد معنی دار می باشد. این امر نشان می دهد که در سالهای مختلف با وضعیت آب و هوایی متفاوت میزان تولید متفاوت می باشد. با توجه به یافته های تحقیق می توان حد بهرهصبرداری مجاز ‮‭50‬ درصد برای دو گونه ‭Br.tomentellus ‬و ‭Ajuga chamaecistus ‬و حد بهرهصبرداری ‮‭25‬ درصد برای گونه ‭Stipa hohenckeriana. ‬مناسب تشخیص داده می شوند. واژهصهای کلیدی: حد بهرهصبرداری مجاز، ظرفیت مرتع، کیفیت علوفه، کردان.