مهدی شمس زاده
زیبا جمزاد
عادل جلیلی
مهدی سلطانی
ناصر باغستانی
عباس زارع زاده
احمد علی کریمی

با اتمام فاز دوم طرح توسعه وتکمیل کلکسیون گیاهان بیابانی ‮‭235‬ گونه گیاهی از سراسر کشور جمع آوری گردید که در ‮‭106‬ جنس و‮‭47‬ تیره طبقه بندی شده است. اسم علمی، اسم فارسی، وضعیت سبز شدن، چگونگی استقرار، تاریخ کاشت، نحوه کاشت، فرم رویشی، فنولوژی، رشد سالیانه و آفات مهم برای اغلب گونه ها شرح داده شده است. بیشترین تعداد گونه به ترتیب مربوط به تیره های ‭Chenopodiaceae ‬با ‮‭32‬ گونه و تیره ‭Poaceae ‬با ‮‭14‬ گونه می باشد و کمترین گونه های استقرار یافته مربوط به تیره های ‭Brassicaceae‬، ‭Meliaceae ‬و ‭Solanaceae ‬با یک گونه می باشند. در ابن مرحله نیز بذر، نهال و قلمه گیاهان مناسب از مناطق مختلف استان جمع آوری و تعدادی از نمونه ها به صورت بذری یا گلدانی از استان های دیگر تهیه شد. نهالهای گلدانی در فصل بهار پس از چند روز سازگاری با شرایط اقلیمی منطقه در زمین اصلی کاشت شدند. قلمه ها در اواخر فصل پاییز در گلخانه و بذور در دو فصل پاییز و بهار در گلخانه کاشته شده و پس از رشد کافی به زمین اصلی کلکسیون انتقال داده شدند. پس از استقرار اولیه، فنولوژی و رشد سالیانه اغلب گونه ها اندازه گیری شده و ثبت گردید .آفات و بیماری های مهم این گیاهان مورد بررسی مقدماتی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دادکه از ‮‭235‬ گونه گیاه کشت شده‮‭14‬، گونه در سال اول و ‮‭10‬ گونه در سال دوم خشک شدند، وضعیت استقرار ‮‭19‬ گونه که جدیدا کاشته شده هنوز مشخص نیست ، از ‮‭192‬ گونه استقرار یافته تا کنون ‮‭164‬ گونه مراحل فنولوژی خود را کامل نموده اند، از این تعداد ‮‭125‬ گونه با شرایط اقلیمی منطقه و وضعیت آب و خاک کلکسیون از استقرار خوبی برخوردار بوده اند. کلید واژه ها: کلکسیون، گیاهان بیابانی، فنولوژی،آافات.