فروتن مسیح
محمد صادق نجفی
معصومه ایزدپناه
عیاس بانج شفیعی
فاطمه سفیدکن
فرشته اسدی کرم
ماشااله غنچه ای
عباس صفرنژاد
کریم باقرزاده
شهرام بانج شفیعی
علی اشرف جعفری
علی زرنگار
بهلول عباس زاده
عباس قمری زارع
محمود نادری حاج باقرکندی
داود درویشی
محمد علی عسگرزاده
حمیدرضا میرداودی

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی زیره سیاه ‭(Bunium persicum) ‬اکوتیپ های آن از نقاط مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی البرز کشت شد. تعداد چتر، تعداد چترک، تعداد ساقه فرعی، ارتفاع بوته، ارتفاع ساقه اول از سطح خاک، قطر ساقه، وزن هزار دانه و تاریخ رسیدن دانه ها در مزرعه تعیین شد. همچنین در عصاره استخراج شده از این اکوتیپ ها درصد ترکیبات کومین آلدهید، آلفا-پینن، گاما ترپنین، لیمونن، پاراسایمن، آلفا ترپنین-7-ال و گاما ترپنین-7-ال تعیین شد. علاوه بر این موارد، از تعدادی از نمونه ها ‭DNA ‬استخراج شد و با آغازگرهای ‭ITS ‬ارزیابی شد. کلیه نتایج به دست آمده با روش های آماری تجزیه واریانس، تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای تحلیل گردید. بر اساس این ارزیابی، به نظر می رسد صفات بیوشیمیایی همبستگی قابل ملاحظه ای با منشا جمع آوری اکوتیپ ها دارد. این در حالی است که تعدادی از صفت های مورفولوژیک تحت تاثیر جابجایی محل کشت دستخوش تغییر شده اند. با وجودی که تنوع ژنتیکی در برخی از نمونه ها دیده شده است، این تنوع با تنوع مورفولوژیک یا بیوشیمیایی همبستگی ندارد و احتمالا ناشی از عوامل ناشناخته دیگر است. نتایج حاضر با تحقیقات مشابه در کشور هند مقایسه و دلالیل شباهت ها و تفاوت ها بحث شد.