محمدسعید امامی
محمود محمدی

مگس مینوز برگ سبزی و صیفی ‭Liriomyza sativae Blanchard (Dip.: Agromyzidae) ‬یکی از آفات مهم گلخانه های خیار در ایران می باشد. این آفت در تراکم زیاد باعث ضعف شدید و نابودی گیاه می شود. کشاورزان برای کنترل این آفت به دفعات با سموم مختلف سمپاشی می کنند. با توجه به اثرات منفی بقایای سموم بر محیط زیست، استفاده از ارقام مقاوم گیاهی جهت کنترل مگس مینوز می تواند به عنوان یکی از روشهای مفید در کنترل این آفت مد نظر قرار گیرد. در این تحقیق درصد آلودگی، میزان خسارت و شدت آلودگی، ترجیح تغذیه ای و تخم گذاری، طول دوره ی لاروی و شفیرگی و تاثیر مگس مینوز برگ روی عملکرد ارقام مختلف خیار گلخانه ای مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت. ارزیابی ارقام رایج در شرایط گلخانه زارعین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 7 تیمار‭`Nasim`‬،‭`Storm`‬،‭`Janet`‬،‭`Khassib`‬،‭`Caspian` `Afzal`‬و‭`Radiant` ‬و 4 تکرار انجام شد. داده های حاصل از آزمایشات تجزیه واریانس شده و میانگین ها با آزمون چند دامنه دانکن مقایسه شد. بر اساس نتایج حاصله رقم 'جانت' با میانگین ‮‭21/72 0/65‬ دالان لاروی دارای کمترین درصد آلودگی، با میانگین شاخص ‮‭0/35 0/02‬ دارای کمترین میزان خسارت، با میانگین ‮‭1/33 0/02‬ سوراخ دارای کمترین تعداد سوراخ تغذیه ای، با میانگین ‮‭6/78 0/07‬ روز دارای بیشترین طول دوره لاروی و با میانگین ‮‭21/75 1/16‬ درصد دارای کمترین میزان کاهش عملکرد می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده استفاده از رقم 'جانت' در مدیریت تلفیقی مگس مینوز ‭L. sativae ‬در گلخانه های ایران پیشنهاد می شود. واژه های کلیدی: خیار، گلخانه، مگس مینوز برگ، ترجیح، بقا، ارقام مقاوم