عبدالوهاب فرزان
محمود اردهالی
رضا پیله‌چیان‌لنگرودی
محسن موسوی‌شوشتری
رسول مدنی
فریبا گلچین‌فر

در این مطالعه کشت باکتری کلستریدیوم ادماسین تیپ ‭B ‬عامل بیماری ‭black disease ‬در فرمانتور و شیشه انجام گردید. نمونه های مربوط به 5 کشت باکتری در فرمانتور که هر ‮‭12‬ ساعت یکبار اخذ شده مورد آزمایش قرار گرفت. تغییرات ‭pH ‬طی روند رشد و تکثیر باکتری طی ‮‭72‬ ساعت بدست آمده و ثبت گردید. روند تغییرات ‭pH ‬برای اولین بار در این مطالعه بدست آمد بطوریکه ‭pH ‬از ‮‭7/5‬ در آغاز کشت به مقدار ‮‭1/5‬ تا 2 واحد تا پایان کشت کاسته می گردد و این کاهش بطور پریود یک با فواصل ‮‭6-8‬ ساعت رخ می دهد. در پایان هر آزمایش نمونه غیر فرموله شده برای انجام آزمایش ‭MLD ‬مورد استفاده قرار گرفت. در هر مورد از مقادیر متفاوت بذر برای کشت باکتری استفاده شد. بیشترین مقدار ‭MLD ‬زمانی بدست آمد که میزان بذر %5 بوده است. از طرف دیگر وقتی در فرمانتور کاهش ‭pH ‬تصحیح نگردید نتایج حاصله از ‭MLD ‬بدست آمد. آزمایشات مختلف برای شمارش باکتری شامل کلونی کانت شمارش کلی با میکروسکپ ‭dark field ‬شمارش باکتری با استفاده از لوله های کدورت سنجی ‭(opacity- tube) ‬و اندازه گیری جذب نوری با اسپکتوفتومتری انجام گردید. نتایج حاصل از اندازه گیری جذب نوری نشان داد که معمولا تا ‮‭24‬ ساعت اول جذب نوری افزوده می گردد و بعد از آن علیرغم کاهش ‭pH ‬که حکایت از رشد باکتری دارد جذب نوری کم می شود که احتمالا به علت تاثیر پذیری باکتری بوسیله اگزوتوکسین های آزاده شده است. این مطالعه برای اولین بار کشت باکتری را در فرمانتور عملی ساخت. کلید واژه ها ‭: C.novyi C.oedematiens Blackdisease Clostridial vaccines Fermenter Anaerobic Bacteria