هادی خزاعی
محمد مظهری
شهدید اخوان
علیرضا حیدرپور

به منظور کاهش مراحل برداشت گوجه فرنگی از چندین چین به یک چین با استفاده از ارقام مناسب و افزایش کارایی تولید این محصول در کشور این تحقیق از اسفند ‮‭1388‬ به مدت دو سال در ایستگاه طرق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. اولین فاکتور چهار رقم هیبریدگوجه فرنگی ‮‭108‬ ‭Hy Pill‬، ‭Hy Pill ‬‮‭303‬ ،‮‭347‬ ‭ Hy Pill ‬و 2 ‭Peto Pride ‬و فاکتور دوم دو نوع برداشت یک و چند مرحله ای بود. صفات مورد اندازه گیری شامل تعداد میوه در گیاه، وزن میوه در بوته، عملکرد کل، بریکس، ‭pH‬، نیروی انسانی مورد نیاز به ازا هر تن وزن میوه و نرخ بازده نهایی بودند. نتایج تجزیه مرکب داده های دو سال آزمایش نشان داد اثر سال بر صفات تعداد و وزن میوه در بوته و عملکرد کل از نظر آماری معنی دار بود و سال اول در آن صفات برتری داشت. ارقام گوجه فرنگی در صفات وزن میوه در بوته، عملکرد کل و درصد مواد جامد محلول کل اختلاف معنی دار داشتند. مقایسه میانگین ارقام نشان داد رقم های پیل ‮‭347‬ با ‮‭26/86‬ درصد برتری در وزن میوه در بوته، ‮‭26/9‬ درصد عملکرد بیشتر میوه و ‮‭11/9‬ درصد مواد جامد محلول کل نسبت به رقم پتو پراید 2 برترین رقم بود. روش برداشت به جز در صفات ‭pH ‬و درصد مواد جامد محلول کل، در مابقی صفات مورد بررسی معنی دار بود. روش چند مرحله ای از نظر تعداد و وزن میوه برداشت شده از هر بوته به ترتیب ‮‭14/1‬ و ‮‭11/3‬ درصد بر روش یک مرحله ای برتری داشت ولی این موضوع اختلاف معنی دار و قابل توجهی در عملکرد نهایی ایجاد ننمود. همچنین روش برداشت چند مرحله ای ‮‭2/37‬ برابر روش برداشت یک مرحله ای نیازمند نیروی انسانی بود. بالاترین نرخ بازده نهایی(‮‭58/9‬) نیز در رقم گوجه فرنگی های پیل ‮‭347‬ در شرایط برداشت یک مرحله ای مشاهده شد. کلمات کلیدی: اجزا عملکرد، بررسی اقتصادی، بریکس، چین، مرحله برداشت.