محمدرضا صفرنژاد
مژده کاکویی نژاد
باقر محمودی
غلامرضا صالحی جوزانی
سعید سهیلی وند

بیماری رایزومانیا یکی از مخرب ترین بیماریصهای ویروسی چغندر قند است. در این بیماری عملکرد کمی و کیفی چغندرقند تحت تاثیر قرار میصگیرد. این بیماری توسط ویروس ‭beet necrotic yellow vein virus ‬ایجاد میشود. انتقال طبیعی این ویروس صرفا توسط شبه قارچ ‭Polymyxa betae‬صورت میصپذیرد. ایجاد روش های شناسایی برای تشخیص حضور قارچ در گیاه و همچنین خاک های آلوده می تواند در مطالعات پیش آگاهی و اپیدمیولوژیک و همچنین در شناسایی منابع مقاومت مورد استفاده قرار گیرد. تحقیق حاضر جهت تولید آنتی بادی های مونوکلونال نوترکیب به منظور شناسایی این قارچ در گیاهان آلوده صورت پذیرفته است. در گام اول برای تولید آنتی بادی، انتخاب ایمونوژن اختصاصی برای پاتوژن مورد نظر الزامی میباشد. برای این منظور در این تحقیق از پروتیین گلوتاتیون- ا س- ترانسفراز ‭(GST)‬که در تمامی حالتصهای مورفولوژیکی ‭P. betae ‬وجود دارد به عنوان آنتی ژن برای تولید آنتی بادی و همچنین شناسایی قارچ استفاده گردیده است. پروتیین ‭GST ‬در حالت اصلی خود به میزان زیاد در سلول ها موجود می باشد و باعث سم زدایی از ترکیبات مضر در داخل سلول ها می گردد. بیان و تولید انبوه پروتیین ‭GST ‬در باکتری اشریشیاکلی صورت پذیرفت. خالصصسازی پروتیین نوترکیب ‭GST ‬با استفاده از روش کروماتوگرافی تمایلی بر روی ستون نیکل صورت پذیرفت. تکنولوژی نمایش فاژی برای تولید آنتی بادی نوترکیب مونوکلونال استفاده گردید. برای این منظور از پروتیین خالص ‭GST ‬برای غربال گری کتابخانه فاژی آنتی بادی استفاده گردید. فاژ های حاوی آنتی بادی اختصاصی در مراحل مختلف غربال گری جدا سازی و تکثیر گردیده و پس از 3 دور غربال گری، این فاژها با استفاده از روش الیزا جداسازی گردیدند. آنتی بادی های موجود در سطح فاژ ها از نوع نواحی متغیر متصل به هم ‭(scFv) ‬بوده که پس از جداسازی کلون های مولد، تنوع آنها با استفاده از روش های ‭RFLP ‬و تعیین ترادف مورد بررسی قرار گرفتند. آنالیزهای تکمیلی وسترن بلاتینگ و الیزا بر روی ‭scFv ‬های اختصاصی منفرد و با استفاده از عصارهصهای سالم و آلوده چغندرقند انجام شدند. نتایج این تحقیق حاکی از جداسازی دو نوع آنتی بادی مونوکلونال نوترکیب اختصاصی بر علیه شبه قارچ ‭P. betae ‬می باشد. کلمات کلیدی: چغندرقند، رایزومانیا، آزمون الیزا، آنتیصبادی مونوکلونال نوترکیب، نمایش فاژی