محمدحسن عصاره
عباس قمری زارع
طیبه سهیلانراقی
فرشته اسدی
رضا طبایی عقدایی

شناخت مکانیزم ها و نحوه تولید مثل جنسی مانند گرده افشانی، میزان خودگشنی، خود ناسازگاری، عقیمی، باروری گامت ها، تولید بذور آپومیکسی و حتی جوانه زنی بذور و تولید نهال برای اصلاح نباتات و خلق دورگ های جدید با خصوصیات مطلوب مورد نیاز است. این پژوهش در مورد روش ها و مکانیزم های تولید مثل جنسی گل محمدی ‭(Rosa damascena Mill.) ‬در باغ گیاهشناسی ملی ایران، گروه تحقیقات زیست فناوری منابع طبیعی در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. تلاقی های متعددی بین اکسسشن های گل محمدی و بین گل محمدی و رزهای زینتی به روش اصلاح سنتی انجام گرفت. کشت بساک برای تولید گیاهان هاپلویید و کشت جنین در ادامه برنامه های اصلاحی در شرایط درون شیشه انجام شد. گل محمدی گونه ای دگرگشن تشخیص داده شد زیرا فقط ‮‭27‬ درصد جنین های خودگشنیده تولید بذر بالغ نمودند. هیچ بذر آپومیکس از جنین های ایزوله بدست نیامد. از کشت بساک فقط کالوس و اندام ریشه حاصل شد. تعداد بسیار کمی گیاهچه شبه هاپلویید از رشد جنین هایی که بوسیله دانه های گرده تیمار شده بوسیله اشعه گاما گرده افشانی شده بود بوجود آمد. پنج گیاهچه دورگ از تعداد بسیار زیادی دورگ خلق شده از تلاقی اکسسشن های گل محمدی و یا تلاقی گل محمدی و رز زینتی با خصوصیات ظاهری مختلف از ‮‭1387‬ در مزرعه گل میدهند. نتایج بدست آمده از این پژوهش، روش های مفیدی برای تجمیع خصوصیات با ارزش در یک دورگ جدید در این گونه هستند. واژه های کلیدی: گل محمدی، مکانیزم های تولید مثل، دورگ، گرده افشانی، خودگشنی، بذر آپومیکس، کشت بساک و جنین