بهجت تاج الدین
اصلان عزیزی
زهرا رفیعی

اخیرا، تولید محصولات ارگانیک به ویژه در گلخانه ها به دلیل رعایت مسایل بهداشتی و تولید محصول سالم (به کار نبردن سموم و کودهای شیمیایی)، از مسایل مهم و قابل توجه بوده و از جایگاه و توجیه اقتصادی خوبی برخوردار است. در کشت محصول گلخانه ای مانند فلفل دلمه ای (Capsicum annuum L.) به عنوان سبزی میوه-ای، استفاده بیش از قارچ کش ها برای افزایش عمر نگهداری آن، یکی از مشکلات بزرگ در سلامت جامعه است.در حالی که با استفاده از عواملی چون بسترکشت و بسته بندی مناسب، ممکن است عمر نگهداری آن را افزایش داد. بنابراین، این تحقیق با هدف بررسی بسته بندی مناسب برای محصول گلخانه ای فلفل دلمه ای کشت شده روی بسترکشت حاوی چای کمپوست انجام گرفت. در این پروژه، فلفل دلمه ای رقم فلات حاصل از کشت هیدروپونیک باز در گلخانه موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، روی بستر کشت حاوی تیمارهای 0، 25، 50، 75، و 100% چای ورمی کمپوست، با استفاده از روش اتمسفر اصلاح شده در دو نوع فیلم بسته بندی شد و شاخص های مکانیکی (آزمون سفتی بافت میوه)، آزمون های شیمیایی (کل مواد جامد محلول، pH، اسید قابل تیتر، ویتامین C)، و آزمون فیزیولوژیکی (تنفس) بلافاصله پس از برداشت و طی مدت نگهداری روی نمونه-های فلفل دلمه ای با سه تکرار مطابق با روش های استاندارد اندازه گیری گردید. در نهایت، داده های حاصل از اندازه گیری شاخص های فوق، در قالب یک طرح آزمایشی کاملا تصادفی، با آرایش فاکتوریل سه عاملی (بستر کشت، نوع ماده بسته بندی، و زمان نگهداری) با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد از نظر عامل بسترکشت، در صفات مختلف، بسترکشت های مختلف، نتایج یکسانی نداشتند. اما آنچه که مسلم است، نتایج ویژگی های متفاوت فلفل دلمه ای رشد کرده روی بسترکشت های حاوی مقادیر مختلف چای کمپوست، در دامنه اطلاعات ثبت شده برای این ویژگی ها قرار داشته و اختلاف معنی داری (p<0.05) با بسترکشت بدون چای دارد. از نظر عامل زمان نگهداری، بیشتر صفات از روند کاهشی برخوردار بودند ولی به دلیل استفاده از بسته بندی با اتمسفر اصلاح شده، این کاهش در برخی موارد جزیی بوده و باز هم در دامنه اطلاعات ثبت شده برای این ویژگی ها قرار دارد. از نظر عامل نوع فیلم، با اختلاف جزیی، فیلم نانویی به فیلم غیرنانویی ارجحیت داشت. به طور کلی می توان گفت که فلفل های رشدکرده روی بسترکشت های حاوی چای کمپوست بسته بندی شده در فیلم نانویی تا مدت بیش از یک ماه از ویژگی های مناسبی برخوردار بودند. واژه های کلیدی:بسته بندی، چای کمپوست، خصوصیات فیزیکی - شیمیایی، سردخانه، فلفل دلمه ای، ماندگاری.