حمیدرضا فنایی
جهانفر دانشیان
محمد رضا حسینی
حسین کیخا
ابوالفضل رئوفی
محمدرضا نارویی
مهدی شهرکی
رمضان کیخا
محمد کشته گر خواجه داد

به منظور بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد کمی و کیفی ارقام سویا با دوره های رسیدگی متفاوت 12 رقم دریافتی از مرکز گرگان و کرج آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در بهار دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر سال بر تعداد غلاف در ساقه اصلی، تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه، ارتفاع غلاف از زمین، طول غلاف، طول دوره گلدهی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک بود. اثر رقم بر تمام صفات اندازه گیری شده، بجز طول غلاف ازلحاظ آماری اختلاف معنی داری داشت. مقایسات میانگین نشان دهنده تفاوت بین ارقام ازلحاظ عملکرد دانه بود. بالاترین عملکرد دانه با میانگین 2853 ، 2475، 2455، 2344 ،2340 و 2040 کیلوگرم در هکتار به ارقام M7، زان ، MJK، گرگان PE ، گرگانHT وL17 به ترتیب تعلق داشت و رقم شاهد ویلیام با میانگین 1381 کیلوگرم در هکتار در رتبه هفتم قرار داشت. رقم کتول و گرگان 3 با میانگین 1280 و 1427 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را در بین ارقام داشتند. بر اساس نتایج سه رقم زودرس M7، زان وMJK از جهت عملکرد و سازگاری با شرایط محیطی در کشت اول بهار (اوایل فروردین ماه) نسبت به ارقام دیگر برتر بودند و از بین این ارقام، رقم M7 و زان با 51 و 36 درصد افزایش تولید نسبت به رقم شاهد ویلیامز می تواند برای شرایط آب و هوایی منطقه سیستان مورد توجه و توصیه باشند.واژه های کلیدی: رقم، سویا، عملکرد دانه