مسلم درستکار
بیژن کاوسی
داراب حسنی
علی ایمانی
جلیل دژمپور

متوسط میزان بارندگی کشورمان یک سوم متوسط بارندگی جهانی است. در بین چهار سطح تعریف شده جهانی برای تنشهای آبی، ایران در حادترین سطح تنش قرارگرفته است. در بین درختان میوه بادام تا حدودی به خشکی مقاوم بوده و درصورت تامین حداقل نیاز آبی امکان تولید آن در بسیاری از مناطق کشور فراهم است. از اینرو ضروری است عملیترین و اقتصادیترین راهکارهای تقلیل خسارت خشکسالی جهت تولید بادام معرفی شوند. در این مطالعه جهت تعیین مناطق مناسب کشت دیم بادام در استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد خصوصیات مربوط به پرورش بادام در دو استان مذکور ثبت گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تجزیه عاملی استفاده گردید. دادههای جمع آوری شده از شهرستانهای مختلف کدگذاری و وارد نرم افزارهای آماری شد. در واقع تجزیه عاملی مدل ارتباطی بین مجموعهای از متغیرها که به ظاهر بی ارتباط هستند را روشن می نماید. با توجه به نتایج تجزیه عاملی کل مناطق، متغیرهای موادآلی خاک، میزان بارندگی، مدیریت علفهای هرز، میزان عملکرد درخت، درصد تشکیل میوه و درصد مغز بیشترین امتیازات مربوط به فاکتور اول را کسب کردهاند. درمناطقی که میزان بارندگی بالا بوده ، خاک مواد آلی بیشتری داشته واز مدیریت علفهای هرز بهتری برخوردار بوده میزان تشکیل میوه، عملکرد و درصد مغز افزایش یافته است. متغیرهای میزان کودشیمیایی و عمق خاک زراعی فاکتور دوم را کسب کردهاند. این دومتغیر برهمکنش مثبت داشتهاند. تاثیر مثبت افزایش کودهای شیمیایی در خاکهای با عمق مطلوب آشکار شده است. با توجه به کنترل متغیرهادر فاکتور سوم، استفاده از پایههای بذری بادام و پیوند رقمهای تجاری در مقایسه با درختان بذری ارجحیت داشته است. واژه های کلیدی : بادام، خشکسالی، تجزیه عاملی و استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد