علی مقدم
مهدی صادقی

یونجه مهمترین گیاه علوفه ای در کشور می باشد. اصلاح ارقام پر محصول و با کیفیت از اهداف بسیار مهم در تحقیقات این محصول است. متاسفانه طی دهه ‮‭60‬ و ‮‭70‬ بنا به دلایل مختلفی ژنوتیپ های اصلاح شده یونجه در کشور و به ویژه کرج مراحل معرفی و نام گذاری را علیرغم برتری و وارد شدن در عرصه تولید کشور، طی ننموده اند. در این بررسی تعداد ‮‭32‬ ژنوتیپ شامل 5 ژنوتیپ اصلاح شده طی دهه ‮‭70‬ ، ‮‭10‬ ژنوتیپ برتر داخلی و خارجی به همراه ‮‭17‬ ژنوتیپ اصلاح شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد مقایسه عملکرد قرار گرفت. آزمایش در خرداد ‮‭1391‬ کاشته شد. هر رقم در یک خط 5 متری با فاصله ردیف ‮‭50‬ سانتی متر و براساس ‮‭20‬ کیلوگرم بذر در هکتار کشت گردید. صفات مورد بررسی شامل عملکرد علوفه تر و خشک، ارتفاع در زمان برداشت، تعداد ساقه در متر مربع بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین دو ساله ژنوتیپ های مورد بررسی نشان داد که ژنوتیپ شماره ‮‭210‬ با میانگین عملکرد سالیانه ‮‭40/1‬ و ‮‭10/0‬ تن در هکتار علوفه تر و خشک بیشترین و ژنوتیپ شماره ‮‭110‬ با میانگین عملکرد سالیانه ‮‭25/45‬ و ‮‭6/65‬ تن در هکتار علوفه تر و خشک کمترین عملکرد را دارا بودند. در مجموع دو سال آزمایش، ژنوتیپ های شماره ،‮‭210‬ ،‮‭212 203‬ و ‮‭101‬ بهترین ژنوتیپ ها در این بررسی بودند. واژه های کلیدی: یونجه ،ارقام اصلاح شده، عملکرد، تعداد ساقه