علی محمد شکیب
محمد فتحی

در این تحقیق تعداد ‮‭112‬ کلون زعفران ‭( Crocus sativus L. ) ‬که در طرح قبلی از توده زعفران زراعی به صورت تک بوته گزینش شده بودند، مورد ارزیابی مقدماتی قرارگرفتند. پیاز کلون ها با فاصله ردیف ‮‭60‬ سانتیمتر و فاصله بوته روی ردیف ‮‭25‬ سانتیمتر کشت شدند. برای مقایسه پس از هر 6 ردیف کشت یک ردیف پیاز شاهد بین آنها در قالب طرح آگمنت با یک تکرار کاشته شدند. یادداشت برداری از صفات زمان شروع گلدهی، زمان ‮‭50‬ درصد گلدهی، زمان پایان گلدهی، تعداد گل، وزن کلاله، زمان پایان رشد رویشی انجام گرفت. همچنین شکل و اندازه اجزا گل و برگ ها مورد اندازه گیری و مشاهده قرار گرفت. نتایج یادداشت برداری ها تفاوت آشکاری از نظر زمان گلدهی نشان نداد. گل ها مشابه و دانه های گرده دارای قابلیت رشد و جوانه زنی روی محیط کشت بودند. مشخصات ظاهری و بافتی برگ مشابه بود. اندازه گیری عملکرد کلاله نشان داد که بعضی از کلون ها بالاتر از شاهد قرار داشتند. تنوع ژنتیکی بین کلون ها با استفاده از نشانگر ریزماهواره مشاهده شد. در نتیجه تعداد ‮‭21‬ کلون که از نظر عملکرد کلاله بالاتر از شاهد قرار گرفته بودند انتخاب شدند تا پس از تکثیر اولیه پیاز مورد مقایسه عملکرد کمی و کیفی در مناطق عمده کشت زعفران کشور قرار گیرند. واژه های کلیدی: زعفران، گزینش کلون، ، دانه گرده، تنوع ژنتیکی