منیژه رجب پور - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران،
علی اصغر درویش صفت - دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
علی خلیل پور - کارشناس ارشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور

استفاده از داده های سنجش از دوری به ویژه تصاویر ماهواره ای به دلیل ویژگی های منحصر بفرد آن به طور روز افزونی در حال افزایش است. اما از آنجایی که صحت اطلاعات استخراجی از آنها به عوامل زیادی از جمله نوع داده ماهواره ای، نوع پدیده ها، ... بستگی دارد، باید قابلیت انواع داده های ماهواره ای در زمینه های مختلف با استفاده از نقشه های واقعیت رمینی مورد بررسی قرار گیرد. روش های گوناگونی برای تهیه واقعیت زمینی متناسب با موضوع های مختلف مطرح شده اند. در مورد بسیاری از موضوعات نظیر مشخصات کمی پوشش های طبیعی مانند انبوهی جنگل و مرتع می توان از عکس هوایی برای تهیه واقعیت زمینی استفاده کرد. روش معرفی شده در این تحقیق مبتنی بر انجام تصحیحات اُرتو بر روی عکس های هوایی اسکن شده، و تفسیرObjective و کمی آنها می باشد. دراین رابطه محدودهای به وسعت 10000 هکتار از جنگلهای شمال ایران در استان گیلان به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب و نقشه انبوهی جنگل به صورت کمی تهیه شد. ابتدا دیاپوزیتیو 7 قطعه عکس هوایی 1:40000 جدید با تفکیک 28 میکرون اسکن شدند. سپس تصحیح هندسی عکسهای هوایی به روش orthorectificationبا استفاده از مدل رقومی زمین و نقاط کنترل زمینی انجام و موزاییک آنها تهیه گردید. برای تفسیر اُرتوفتوموزائیک حاصل از نظر طبقات انبوهی تاج پوشش جنگل، تعداد 2500 قطعه نمونه دایرهای یک هکتاری به طور تصادفی سیستماتیک در کل سطح منطقه توزیع شد و درصد تاج پوشش در محل هر یک از این قطعات نمونه با استفاده از یک شبکه نقطهچین 45 نقطهای درمحیط ArcView برآورد گردید. در مجموع 112500 نقطه مورد تفسیر قرار گرفت و نقشه واقعیت زمینی با 6 طبقه انبوهی جنگل و یک طبقه غیر جنگل در سطح 25 درصد از منطقه مورد مطالعه ( 2500 هکتار) تهیه شد. هر چند تهیه نقشه واقعیت زمینی از عکسهای هوایی با استفاده از شبکه نقطهچین و تفسیر تعداد زیادی نقاط با صرف زمان زیادی همراه است اما نقشه حاصله ارائهدهنده دقیق انبوهی جنگل مورد مطالعه است و می تواند رفرنس مبنای مطمئنی برای برآورد صحت نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادههای ماهواره- ای میباشد.

دادههای ماهوارهای، نقشه واقعیت زمینی، انبوهی جنگل، عکسهای هوایی، شبکه نقطهچین