پریسا هاشم پور - دانشیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز
ابوالفضل افضلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری

وجود تعداد بسیار زیادی از مراجعه کنندگان در یک مقصد گردشگری که با ازدحام خود کیفیت زندگی یا تجربه حاصل از گردشگری را بهطور غیرقابل قبولی کاهش داده و باعث افت آن می شوند، از نظر مردم محلی و حتّی گردشگران، "گردشگری بیش از حد" نامیده می شود.اثرات مربوط به گردشگری بیش از حد را میتوان در مفاهیمی چون ازدحام سرسام آور، خصوصی سازی فضاهای عمومی، افزایشگردشگری های مخرب، رشد غیرقابل کنترل تعداد گردشگران در بازه های فصلی و حتّی روزانه، زمین خواری، احتکار املاک و مستغلات،کاهش برابری قدرت خرید مردم محلی در برابر گردشگران و از بین بردن ارزش های فرهنگی و اجتماعی جامعه محلی خلاصه نمود. اینشرایط باعث می شوند تا کسانی که در مقاصد گردشگری زندگی می کنند با رشد نامحدود گردشگری مخالف نمایند. این وضعیت همچنینباعث ایجاد نگرش منفی نسبت به گردشگری و گردشگران در برخی از مقاصد گردیده که ناشی از عدم توانایی در مدیریت پایدار گردشگریو عدم کنترل رشد نامعقول آن میباشد. هدف اصلی این پژوهش ارائه پیشنهاداتی جهت رفع این معضل های اجتماعی و بازگشت آرامش بهجامعه محلی می باشد. با توجّه به این مسئله که صنعت گردشگری به عنوان یک بخش مهم اشتغال زایی و درآمدزا شناخته می شود، لازماست اقدامات و سیاست های مأثری صورت پذیرند که بتواند بدون متوقف کردن رشد گردشگری این وضعیت ویژه را مدیریت نمایند. همچنینباید اطمینان حاصل کرد که در روند سیاست گذاری ها، همزمان با توجّه به مقاصد فعلی که با این پدیده دست و پنجه نرم می کنند، اقداماتپیشگیرانه لازم جهت جلوگیری از ایجاد این پدیده در مقاصد گردشگری مشابه که پتانسل های لازم جهت جذب بیش از حد گردشگر درآینده را دارند، نیز صورت پذیرد. در مطالعه پیشرو مفهوم گردشگری بیش از حد، وضعیت فعلی و اثرات آن به صورت کتابخانه ای در منابعبومی و غیربومی در یک چارچوب مفهومی مورد مورد مطالعه قرار گرفته و در پایان پژوهش نیز پیشنهاداتی برای مدیریت اثرات این پدیدهارائه گردیده است.

صنعت گردشگری، گردشگری بیش از حد، ترس از گردشگری، گردشگری پایدار، مردم محلی