سیدباقر مرتضوی - دانشیار گروه بهداشت حرفه ای و محیط، دانشگاه تربیت مدرس
مجید پارساراد - کارشناس ارشد بهداشت حرفه ای، دانشگاه تربیت مدرس
حسن اصیلیان مهابادی - استادیار گروه بهداشت حرفه ای و محیط، دانشگاه تربیت مدرس
علی خوانین - استادیار گروه بهداشت حرفه ای و محیط، دانشگاه تربیت مدرس

هدف این مقاله بررسی سناریوهای ممکن انتشار گاز کلر در واحد ذخیره سازی یک مجتمع پتروشیمی و ارائه الگوی بهینه برنامه واکنش در شرایط اضطراری برای هر دسته از این رهایش ها با توجه به سطوح اضطرار تعریف شده توسط موسسه CCPS می باشد.ابتدا طرق احتمالی رهایش گاز کلر در واحد مخازن مشخص گردید. سپس به رهایش های احتمالی با ریسک غیر قابل قبول و نامطلوب مشخص شد. فواصل خطر انتشار در سطوح ERPG1، ERPG2 و ERPG3 تعیین گردید. با توجه به شدت گسترش آلودگی و جمعیت در معرض خطر سناریوهای بدست آمده در چهار سطح اضطرار تعریف شده موسسه CCPS دسته بندی شد. در نهایت برای هر دسته از سناریوها با توجه به سطح اضطرار مربوطه الگویی بهینه از برنامه واکنش در شرایط اضطراری ارائه گردید. براساس نتایج این مطالعه سناریوهای انفجار فاجعه بار مخزن و نقص اسکرابر و انتشار گاز کلر در فصل تابستان در سطح اضطرار 4 و در فصل زمستان در سطح اضطرار 3، انتشار گاز کلر به واسطه پارگی خطوط کلر در فصول تابستان و زمستان در سطح اضطرار3 و انتشار گاز کلر در نتیجه نشتی از فلنج ها و گسکت ها در سطح اضطرار 2 از استاندارد سطوح اضطرار موسسه CCPS طبقه بندی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که آنالیز خطرات فرآیندی به صورت سیستماتیک با استفاده از روشهای شناسایی خطرات مانند HAZOP و آنالیز پیامد می تواند در شناسایی حوادث احتمالی بزرگ نقش موثری داشته باشد و همچنین با تعیین فواصل خطر هر دسته از سناریوهای رهایش در یکی از سطوح اضطرار الگویی بهینه جهت انجام اقدامات واکنش اضطراری با توجه به نقش کلیدی واکنش سریع و محدودیت های زمانی را بکار بست

برنامه واکنش در شرایط اضطراری، پتروشیمی، گاز کلر، سطوح اضطرار