ناصر خدائی - کاشناسی ارشد حقوق خصوصی از دانشگاه آزاد اسلامی مراغه

نگهداری «متهم تحت نظر» در بازداشتگاه مانند پاسگاه انتظامی یا هر محلی که به عنوان محل نگهداری متهمان تحت ننظر طبق مقررات قانونی اختصاص داده می شود، دارای شرایطی است و تحت نظر نگه داشتن متهم در این دادرسی کیفری معمولا به مواردی اطلاق می شود دارای شرایطی است و تحت نظر نگه داشتن متهم در پس از جلب و معرفی متهم به دادسرا، حسب مورد برای تکمیل تحقیقات و شروع به تحقیق مجاز به تحت نظر قرار دادن متهم هستند. تحقیقات مقدماتی، مرحله اساسی تدارک پرونده دادرسی کیفری به منظور تعیین سرنوشت قضایی متهمان و احقاق حقوق بزه دیدگان و اجرای عدالت کیفری از اهمیت ویژه ای برخوردار است بازجویی متهمان، مرکز ثقل تحقیقات مقماتی محسوب می شودو با عنایت به لزوم حمایت از اصل برائتو حفظ کرامت انسانی در اثنای مراحل دادرسی،خطوط اصلی حقوق دفاعی اشخاص مذکور قبل ودر اثنای بازجویی وفق اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر در مرحله تحیقات مقدماتی تعیین گردیده است. در نظام دادرسی کیفری ایران، اگرچه مقنن به برخی از حقوق مزبور در قانون اساسی و قوانین دادرسی کیفری تصریح کرده است، لیکن در تطبیق با اصول دادرسی منصفانه و تضمینات حقوق بشری در اثنای بازجویی لازم است نواقص موجود، به ویژه در زمینه عدم پیش بینی حق بی قید و شرط داشتن، وکیل، حق منع تاخیر در تفهیم اتهام و حق ابطال تحقیقات ناقض حقوق دفاعی متهمان نیز مرتفع شود. همچنین، مصادیق حقوق متهمان نزد ضابطان دادگستری هنگام نگهداری تحت نظر اشان در قرارگاه یا حوزه های انتظامی جهت انجام تحقیقات و به ویژه بازجویی که در حال حاضر به صورت جزئی، ضعیف و مبهم مطرح شده است، به طور شفاف و دقیق پیش بینی شود. قوه قضاییه ایران لایحه جامع آیین دادرسی کیفری را تهیه کرده است. و برای طی تشریفات تصویب به دولت تقدیم داشته و برخی از نواقص مزور را مرتفع ساخته است.

تحقیقات مقدماتی، حق دفاع متهم، بازجویی، تفهمیم اتهام و منع تاخیر آن، پرسش های القایی، شکنجه و اغفال متهم