حسین عالی - استاد دانشکده عمران و معماری دانشگاه ایوانکی
شیما علیزاده - دانشجو دانشکده عمران و معماری دانشگاه ایوانکی

تهران شهری بزرگی است که خانه های متعدد ارزشمندی را در خود جای داده است ، اما به واسطه تغییر شیوه زندگی در شهربزرگی مثل تهران که شهری صنعتی و دارای طرح توسعه و مهاجرت های فراوان از اطراف به این شهر،بافت تاریخی ارزشمند شهر در طی زمان دچار تغییراتی شده است.از این رو لزوم معرفی و بازشناسی خانه ها تهران به عنوان شهری که پایتخت بسیاری از دوره های تاریخی بوده ،امری ضروری می باشد.در این نوشتار سعی شده است تا قابلیت گونه شناسی و دسته بندی در خصوص خانه های تاریخی شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد. در این مطالعه با بررسی دقیق مفاهیم گونه شناسی و مسکن بر اساس اسناد و مدارک به بررسی تاریخچه سکونت و ویژگی بافت های معماری مسکونی گذشته هسته تاریخی تهران اقدام شده است.این مطالعه در جهت امکان تفکیک و دسته بندی خانه های تاریخی شهر بر اساس ویژگی، سامان دهی فضایی ، دسترسی ها و سیرکلاسیون ،تحلیل شکلی فضایی ،با توجه به اقلیم شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد.بررسی فضاهای داخلی دوره پهلوی که متاثر از شرایط زمانی و تغییرات ناشی از دگرگونی معماری ایران تحت تاثیر معماری غرب و تحول در ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه داشت را مورد اهمیت این تحقیق می باشد.

گونه شناسی، فضاهای مسکونی، دوره پهلوی، تهران