حسین تدینی نژاد
فرناز تقی پور

امروزه توجه به مفهوم امنیت شهروندان و روش های ارتقای آن، از اولویت های اساسی حرفه مندان و نظریه پردازانشهری محسوب می شود. جدای از اثرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از برنامه ریزی و طراحی محیط های امن شهریبر الگوهای رفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی نواحی سکونتی، تبیین ویژگی و اثرات مرتبط بر نقش کالبدیشهر بر کاهش جرایم شهری یا کاستن از وقوع جرم، موضوع مستقل و با اهمیتی است که در قالب نظریه های نوینشهرسازی و نقش کالبدی شهر (برنامه ریزی و طراحی شهری) در کاهش و پیشگیری از جرایم شهری اشاره می شود.این امر به این دلیل اهمیت دارد که در فرآیندهای برنامه ریزی فضاهای شهری کمتر به توانمندی های بالقوةمناطق شهر و ساختمان ها، در کاهش یا جلوگیری از جرائم، توجه می شود.امن سازی فضاهای شهری به عنوان یکی از ضرورت های اساسی شهرسازی مطرح است. به همین دلیل بسیاری ازتلاش ها در عرصه شهرسازی به دنبال کاهش وقوع جرم از طریق طراحی محیطی مناسب (CPTED) می باشند. درمقاله حاضر در ابتدا به تعریف امنیت در فضای شهری و مؤلفه های روانی و عینیت تأثیر گذار در آن اشاره می شود وسپس به بیان شاخص های کالبدی منظر شهری و موثر در امنیت پرداخته می شود.بنابراین بایسته است که طراحان و برنامه ریزان منظر شهری علاوه بر رعایت اصول CPTED به عوامل محیطیتأثیرگذار بر انسجام اجتماعی و حس تعلق به محیط مسکونی نیز توجه نمایند. به این ترتیب علاوه بر ابعاد عینی، برفرایندهای ذهنی ادراک امنیت نیز تأثیر گذاشته و به آسایش روانی ساکنین کمک خواهد شد.

فضای شهری، امنیت، فرهنگ، مسکونی، محیط