پریسا عزیزی - کارشناس ارشد مهندسی معماری منظر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

امروزه فقدان منظر شهری با کیفیت در بافت های تاریخی سبب کمرنگ شدن حضور مردم در فضاهای جمعی و درنتیجه کاهش حیات اجتماعی و تعلق مکانی و هویتی شده است توجه به کیفیت منظر شهری با توجه به هویت تاریخی واجتماعی- فرهنگی می تواند زمینۀ رشد حیات اجتماعی، فرهنگی، تعلق مکانی و هویتی شهروندان را فراهم آورد.بنابراین منظر شهری عامل اصلی نشاط و سرزندگی شهروندان جهت ایجاد تعاملات و مشارکتهای اجتماعی در جهت کاهشمسائل اجتماعی و ایجاد خاطرات جمعی و همچنین افزایش تعلق مکانی میباشد.نمونه مورد بررسی در این پژوهشکارخانه قند کرج میباشد.هدف اصلی این پژوهش: حفظ و نگهداری آثار تاریخی در بافت شهری، زنده نگه داشتنخاطرات جمعی و در عین حال تداوم روح تاریخ گذشته در زمان حال و آینده، حفظ هویت مکان، باززنده سازی و احیاءبافت فرسوده و بالا بردن سطح فرهنگی جامعه با افزایش تعاملات فرهنگی در بستری مناسب می باشد. که این اهداف تنهابا تغییر کاربری متناسب یا ایجاد فضای جمعی عمومی، متناسب با هویت و فرهنگ مردم منطقه دستیافتنیمی باشد. همچنین برای دستیابی به این اهداف باید به دو سئوال پژوهش پاسخ داده شود. 1- نقش کارخانه قند کرج در هویت محله یا تقویت انسجام اجتماعی چقدر می باشد؟ 2- تاثیر روند شکل گیری کارخانه قند کرج و محله های اطراف در شکل گیری منظر تاریخی شهر کرج چقدر میباشد؟روش تحقیق در این پژوهش بصورت کیفی و با تحقیقات از مردممحلی صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان میدهد معماری برجسته، موقعیت مناسب شهری، ویژگی های شهری،ویژگی های محیطی و تاریخی- فرهنگی و تعلق خاطر مردم محلی کارخانه قند را به یک نمونه ارزشمند در منظر تاریخی شهر کرج تبدیل کرده است.ویژگی های طبیعی سایت مانند پوشش گیاهی و بستر زمین میتواند جایگاه مناسبی برایفضاهای سبز عمومی جهت حفاظت از میراث و اشاعه فرهنگ باشد.

منظر شهری تاریخی، هویت، پایداری اجتماعی، فضاهای عمومی