شمیمه شبانی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد معماری موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی ،غیر دولتی صنعتی قائم

امروزه بسیاری از فضاهایی که برای کودکان خلق می شوند، به ابعاد مختلف وجودی کودک توجه ندارند و با ادراک، فعالیت ها و نیازهای کودکان هماهنگ نیستند. در واقع این فضاها با توجه به ویژگی ها و ادراکات بزرگسالان شکل گرفته اند. این فضاها نه تنها به رشد کودک در ابعاد مختلف کمک نمی کنند، بلکه در بسیاری از موارد باعث پدید آمدن احساس کسالت در کودک می شوند و زمینه بروز رفتارهای ناهنجار را در او به وجود می آورند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی و تحلیل ملاحظات لازم در طراحی فضاهای بازی کودکان بپردازیم و این که چه عواملی در پویایی و جذابیت فضا از دیدگاه کودکان تاثیر گذار می باشند شده است . محیط های ساخته شده به هر محیطی در اطراف شهروندان اطلاق می گردد که توسط انسانها ساخته می شود. این محیط ها شامل ساختمان ها، امکانات و فضاهایی است که مردم در اطراف آنها زندگی می کنند. کودکان به عنوان بخش مهمی از اعضای جامعه با مجموعه ای از خواسته ها و نیازهای خاص، استفاده کنندگان محیط های ساختگی هستند.در کنار توجهات دهه های اخیر به کودکان، بی تردید “پیمان نامه حقوق کودک” مهم ترین سند بین المللی درباره حقوق کودکان است. از اصول زیربنایی پیمان نامه مذکور، بها دادن به دیدگاه های کودکان (ماده ۱۲ ) و حق مشارکت و آزادی مدنی ماده 13-17 است که بیانگر لزوم مشارکت و مبانی نظری شهرها و فضاهای دوستدار کودک است. به دلیل حساسیت دوران پیش دبستانی در جهت شکل گیری پایه های تمام ابعاد رشد از جمله رشد اجتماعی در کودکان، بسیار ضروری است که آنها دنیای اجتماعی را در مقیاس خود تجربه کنند. لذا با رواج شهرنشینی و کمبود شدید فضاهای خصوصی، رواج آپارتمان نشینی و کمبود شدید فضای بازی کودکان، تغییر در شیوه زندگی خانواده ها و رواج تک فرزندی و عدم حضور والدین در خانه به دلیل اشتغال و در نتیجه عدم ارتباط و تعامل کودک با والدین و خواهر و برادر، این نیاز مبرم و حیاتی کودک به مخاطره افتاده است