سارا قناعتیان - دانشجوی ارشد معماری، گرایش معماری، دانشگاه پیام نور واحد بین المللی عسلویه،
مهدی اخترکاوان - عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه قم،

درمناطق كویری ایران نیز معماران و مهندسان ایرانی با استفاده از روش های سرمایش طبیعی عناصر و فضاهایی را به وجود آورده اند که بدون مصرف انرژی های فسیلی، آسایش اقلیمی را برای ساکنان خود به همراه آورند. یکی از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست در جهان و بخصوص در کشور ما که بخش اعظم آن را مناطق گرم و خشک تشکیل می دهد، سیستم های تهویه و سرمایش است. در این راستا، سامانه های سرمایش غیر فعال همواره نقش موثری در تأمین آسایش و سلامت ساکنین و کاهش مصرف انرژی داشته است. با توجه به پیشرفت جوامع بشری و مشکل گرمایش جهانی تمایل جامعه مهندسین برای استفاده از سیستم های غیر فعال با میزان انرژی مصرفی کم بیشتر شده است. اغلب این سیستم ها از منابع تجدیدپذیر وسازگار با محیط زیست استفاده می کنند این مقاله پس ازمعرفی روش های مختلف سیستم های سرمایش فعال و غیر فعال به تشریح انواع معماری سنتی جهت سرمایش می پردازد که اصول مورداستفاده در هر عنصر به صورت جداگانه مشخص شده است مزیت، معایب و محدودیت استفاده از این روش ها مورد ارزیابی قرار می گیرد.نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهدکه سرمایش تبخیری مستقیم کارآترین سامانه در گرم ترین ماه های سال برای اقلیم گرم و خشک است و سرمایش تبخیری غیر مستقیم برای یزد پیشنهاد مناسبی می باشد.

یزد، اقلیم گرم و خشک، سامانه های سرمایش غیر فعال، سرمایش تبخیری